Sáng kiến kinh nghiệm: Tổ chức đa dạng các hoạt động dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử 6 Sáng kiến kinh nghiệm lớp 6

Sáng kiến kinh nghiệm: Tổ chức đa dạng các hoạt động dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử 6 giúp thầy cô tham khảo, có thêm kinh nghiệm để viết sáng kiến kinh nghiệm lớp 6.

Việc áp dụng một số phương pháp dạy học tích cực như kể chuyện lịch sử, đóng kịch, hướng dẫn viên du lịch, sử dụng tranh ảnh và tiến hành hoạt động nhóm trong việc tổ chức dạy và học nhằm tạo hứng thú cho các em học sinh lớp 6 học tốt môn Lịch sử. Ngoài ra, thầy cô có thể tham khảo thêm SKKN: Phương pháp dạy các biện pháp tu từ.

SKKN: Tổ chức đa dạng các hoạt động dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử 6

ĐỀ TÀI: TỔ CHỨC ĐA DẠNG CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC NHẰM NÂNG
CAO CHẤT LƯỢNG DẠY- HỌC MÔN LỊCH SỬ 6

PHẦN I: MỞ ĐẦU

I. Lí do chọn đề tài.

Lịch sử là một trong những môn khoa học rất quan trọng, vì môn Lịch sử giúp các em biết được quá trình phát triển của lịch sử loài người, nhất là biết được quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc ta qua bốn nghìn năm lịch sử. Bác Hồ đã dạy: “Dân ta phải biết sử ta, cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”. Dạy và học Lịch sử chính là dạy và học làm người, là thông qua những câu chuyện, những bài học Lịch sử để giáo dục nhân cách, lòng yêu nước của con người. Học Lịch sử để hiểu đất nước và dân tộc mình, để hiểu những vinh quang, cay đắng mà các thế hệ tiền nhân đã đổ bao xương máu để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, để từ những bài học quá khứ mà nhận biết giá trị của ngày hôm nay và hướng tới mai sau

Khi thực hiện dạy – học theo“Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018” thì đa dạng các hình thức dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh trở thành nhu cầu tất yếu. Chỉ khi giáo viên vận dụng các hình thức dạy học và kĩ thuật dạy học tích cực một cách phù hợp vào thực tiễn giảng dạy mới thật sự đem lại hiệu quả giáo dục. Bởi lẽ mục tiêu của giáo dục hiện nay, đặc biệt là trong chương trình GDPT năm 2018 thì giáo viên không chỉ cung cấp tri thức mà còn phát triển cho học sinh những năng lực chung, năng lực đặc thù của môn học và qua đó hình thành cho học sinh những phẩm chất cơ bản cần có.

Nhưng thực tiễn, nhiều giáo viên chưa thích ứng với dạy học theo phương pháp mới, ngại đổi mới tìm tòi dẫn đến sách giáo khoa đã thay đổi theo hướng phát huy năng lực, phẩm chất của học sinh nhưng cách hướng dẫn hoạt động học của giáo viên lại chưa thay đổi. Giáo viên vẫn chỉ chủ yếu áp dụng những phương pháp giảng dạy truyền thống như vấn đáp, thảo luận nhóm bằng câu hỏi đơn giản. Chính vì vậy nên dẫn đến học sinh không hào hứng với bộ môn KHXH nói chung và phân môn Lịch sử nói riêng, không thích học lịch sử, thậm chí học sinh luôn coi phân môn Lịch sử là môn phụ. Điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng giáo dục môn học chưa cao.

Từ thực tế đó đòi hỏi giáo viên cần phải áp dụng các hi chú ý đến các hình thức dạy học dạy học, đa dạng các hoạt động dạy học theo phương châm “Thầy hướng dẫn, trò thực hiện”. Vậy làm sao để tổ chức học sinh tiếp cận kiến thức hiệu quả? Làm sao tạo được hứng thú học tập cho học sinh? Làm sao để nâng cao hiệu quả dạy và học phân môn Lịch sử?

Đó chính là lý do tôi nghiên cứu đề tài:

“Tổ chức đa dạng các hoạt động dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy - học bộ môn Lịch sử 6”.

2. Mục đích nghiên cứu.

a. Đối với giáo viên.

Sáng tạo về phương pháp dạy học phát huy tính chủ động, phát triển tư duy, tính tích cực, tự giác, tự học tập của học sinh.

Chú trọng đến việc rèn luyện các kĩ năng, năng lực hành động, vận dụng kiến thức, tăng cường thực hành và gắn nội dung bài học với thực tế cuộc sống.

Thiết kế tổ chức, hướng dẫn học sinh thực hiện các hoạt động của bài học lịch sử lớp 6 với hình thức đa dạng, phong phú, có sự hấp dẫn, phù hợp với đặc trưng bài học, với đặc điểm và nhận thức của học sinh, với điều kiện cụ thể của lớp, trường.

b. Đối với học sinh.

Tích cực suy nghĩ, chủ động tham gia các hoạt động học tập, tự khám phá và lĩnh hội kiến thức, rèn luyện kĩ năng, xây dựng thái độ và hành vi đúng đắn.

Mạnh dạn trình bày và bảo vệ ý kiến, quan điểm cá nhân; tích cực thảo luận, tranh luận, đặt câu hỏi cho bản thân, cho thầy (cô), cho bạn; biết vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống.

Thông qua nội dung bài học, lên hệ thực tế tạo cho học sinh biết cách ứng phó trước những tình huống khó khăn trong cuộc sống hàng ngày và có cuộc sống bình thường trong một xã hội hiện đại.

3. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Học sinh lớp 6A – Số học sinh: 44

4. Thời gian và phạm vi nghiên cứu.

a. Thời gian nghiên cứu:

Đề tài này được tôi nghiên cứu, tiến hành thực nghiệm từ Từ tháng 9 năm …..

b. Phạm vi nghiên cứu.

Để nâng cao quá trình tiếp thu và tạo hứng thú của các em trong quá trình học lịch sử, tôi tiến hành nghiên cứu “Tổ chức đa dạng các hoạt động dạy học nhằm nâng cao chất ượng dạy- học bộ môn Lịch sử 6”. Đề tài tập trung giới thiệu và giải quyết những vấn đề về việc áp dụng một số phương pháp dạy học tích cực như kể chuyện lịch sử, đóng kịch, hướng dẫn viên du lịch, sử dụng tranh ảnh và tiến hành hoạt động nhóm trong việc tổ chức dạy và học.

Trong đề tài này tôi tập trung nghiên cứu toàn bộ bộ môn lịch sử 6 và có thể áp dụng cho tất cả các khối 7 học lịch sử và có một số điểm áp dụng cho các môn học khác.

5. Phương pháp nghiên cứu.

- Tìm hiểu thực tế.

- Nghiên cứu thực nghiệm.

- Tổng hợp tư liệu, tài liệu.

6. Số liệu trước khi thực hiện:

Để có căn cứ cho việc áp dụng các biện pháp trước khi thực hiện áp dụng đề tài vào giảng dạy tôi đã tiến hành khảo sát kiến thức Lịch sử và khảo sát cảm nhận của học sinh khi học tập phân môn Lịch sử tại lớp 6A với 44 học sinh, kết quả như sau:

Từ đó có thể khẳng định, việc áp dụng “Tổ chức đa dạng các hoạt động dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy- học bộ môn Lịch sử 6”. tạo hứng thú học tập và phát huy tính tích cực là mang tính cấp thiết.

II. NỘI DUNG

1.Cơ sở của việc chọn sáng kiến

a. Cơ sở lý luận:

Bộ môn lịch sử ở trường THCS có vai trò rất quan trọng, nó cung cấp cho người học những kiến thức rất cơ bản về lịch sử phát triển của xã hội loài người và lịch sử dân tộc. Trên cơ sở đó môn lịch sử sẽ giáo dục, khơi dậy những tình cảm, tư tưởng, đạo đức làm chuẩn mực cho mọi hành vi trong cuộc sống, góp phần phát triển toàn diện cho học sinh. Nhà chính trị Rô-ma cổ Xi-xê-rông đã có câu danh ngôn “ Lịch sử là thầy dạy của cuộc sống” qua đó càng cho thấy bộ môn Lịch Sử làm cho thế hệ trẻ hiểu được cội nguồn dân tộc, quá trình dựng nước của ông cha ta từ xa xưa. Giúp học sinh nâng cao hiểu biết, tư tưởng kế thừa truyền thống tốt đẹp với lòng tự hào dân tộc, để phát huy tài năng và trí tuệ phục vụ cho công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước trong thời bình hiện nay. Đây là một trong những nhiệm vụ hết sức quan trọng đối với một dân tộc, đặc biệt là người giáo viên nhất là giáo viên dạy lịch sử.

b. Cơ sở thực tiễn

Mặc dù môn Lịch sử có vai trò, nhiệm vụ hết sức quan trọng trong việc giáo dục thế hệ trẻ. Nhưng việc dạy học Lịch sử vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn vì đại bộ phận học sinh và phụ huynh xem đây là một môn phụ không mấy quan tâm đầu tư cho việc học tập bộ môn này. Trong nhiều năm giảng dạy Lịch sử khối lớp 6 tôi đã thấy rất rõ những phản ứng ban đầu của học sinh là chán học, không thích học, học vẹt ... làm cho môn Lịch sử càng phai mờ trong việc học của học sinh.

Xuất hiện tình trạng trên là do nhiều nguyên nhân: Trong quá trình giảng dạy Lịch sử giáo viên chưa sử dụng phương pháp phù hợp, chưa đáp ứng yêu cầu môn học đề ra, chưa khơi gợi được hứng thú cho học sinh, học sinh chưa thấy được tầm quan trọng của bộ môn Lịch sử, chưa thấy hết nhiệm vụ sâu xa của mình đối với dân tộc, đối với đất nước vì những nền tảng ban đầu ở cấp học bên dưới đã tạo cho các em sự chú ý mờ nhạt đối với môn học này. Do đó giáo viên dạy Lịch sử ở các trường THCS cần cập nhật nhiều phương pháp truyền tải kết hợp với lồng ghép, tích hợp liên môn và đặc biệt nhất cập nhật mới nhất trong những năm gần đây và không thể nào thiếu đó là “Tổ chức đa dạng các hoạt động dạy học nhằm nâng cao chất ượng dạy- học bộ môn Lịch sử 6”.

...

>> Tải file để tham khảo toàn bộ SKKN!