Soạn bài Bên bờ Thiên Mạc Cánh diều Ngữ văn lớp 8 trang 67 sách Cánh diều tập 2

Eballsviet.com sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 8: Bên bờ Thiên Mạc, hướng dẫn chuẩn bị bài cho môn Ngữ văn. 

Tài liệu này có thể giúp học sinh lớp 8 chuẩn bị bài nhanh chóng và đầy đủ. Mời tham khảo chi tiết ngay dưới đây.

Soạn bài Bên bờ Thiên Mạc

1. Chuẩn bị

Tác giả Hà Ân (1928 - 2011), tên khai sinh là Hoàng Hiển Mô, quê ở Hà Nội. Năm 1947, ông gia nhập Trung đoàn thủ đô liên khu I trong kháng chiến chống Pháp, rồi làm trưởng ty Hoa kiều vụ tỉnh Lào Cai năm 1948. Năm 1955, ông về làm giáo viên văn hóa ở trường quân y và hậu cần. Năm 1964, Hà Ân bắt đầu làm công việc nghiên cứu ở Viện bảo tàng quân đội. Từ năm 1964, ông làm biên tập viên cho Nhà xuất bản Hà Nội đến khi nghỉ hưu năm 1990.

2. Đọc hiểu

Câu 1. Trần Quốc Tuấn đã giao nhiệm vụ gì cho Hoàng Đỗ?

Hướng dẫn giải:

Trần Quốc Tuấn giao nhiệm vụ đưa tin đến Trần Quang Khải cho Hoàng Đỗ.

Câu 2. Khi nhận được nhiệm vụ, thái độ của Hoàng Đỗ như thế nào?

Hướng dẫn giải:

Khi nhận được nhiệm vụ, thái độ của Hoàng Đỗ: băn khoăn, lo lắng và sợ không đảm đương được nhiệm vụ.

Câu 3. Phần thưởng xứng đáng mà Trần Bình Trọng đã trao cho cậu bé Hoàng Đỗ là gì?

Hướng dẫn giải:

Phần thưởng xứng đáng mà Trần Bình Trọng đã trao cho cậu bé Hoàng Đỗ: xóa bỏ thân phận nô tì, nhận làm em nuôi.

3. Trả lời văn bản

Câu 1. Tác phẩm Bên bờ Thiên Mạc gắn liền với sự kiện lịch sử nào của dân tộc? Xác định nội dung chính của mỗi phần trong đoạn trích.

Hướng dẫn giải:

- Sự kiện: Cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên lần 2 (1285)

- Có thể chia văn bản thành 2 phần:

• Phần 1. Từ đầu đến “quay sang lạy từ Trần Bình Trọng”: Trần Quốc Tuấn giao nhiệm vụ đưa tin cho Hoàng Đỗ.
• Phần 2. Còn lại: Trần Bình Trọng xóa bỏ thân phân phận nô tì cho Hoàng Đỗ.

Câu 2. Hãy liệt kê tên các nhân vật trong đoạn trích. Những nhân vật nào là nhân vật có thật trong lịch sử?

Hướng dẫn giải:

- Các nhân vật chính: Trần Quốc Tuấn, Trần Bình Trọng, Hoàng Đỗ, ông già Màn Trò.

- Những nhân vật có thật trong lịch sử: Trần Quốc Tuấn, Trần Bình Trọng.

Câu 3. Nêu một số chi tiết cụ thể (lời nói, suy nghĩ, hành động,...) mà tác giả đã sử dụng để khắc hoạ về Trần Bình Trọng, Trần Quốc Tuấn và Hoàng Đỗ. Từ đó, nhận xét về tính cách, phẩm chất của ba nhân vật ấy.

Hướng dẫn giải:

- Trần Bình Trọng:

• “Cậu bé chăn ngự đã biết đem tất cả.... hạnh phúc đối với những người làm tướng”
• “Nhưng đột nhiên, ông nhớ lại và thấy trước đây, ông chưa đối xử rộng tình với quân sĩ và gia nô của ông.”
• “Trần Bình Trọng dùng mũi kiếm... dùng thuốc đấu trán cho Hoàng Đỗ”

=> Trần Bình Trọng là một vị tướng tài giỏi, biết nhìn người, giàu tình cảm.

- Trần Quốc Tuấn:

• “Đây là một đạo… Việc lớn của nước nằm trong viên sáp này đó”
• “Binh pháp gọi như.... như vậy đâu!”
• “Ta cũng đã nghĩ trước....vận nước đâu”

=> Tài giỏi, biết trọng nhân tài, thấu hiểu người khác,...

- Hoàng Đỗ:

• “Phải trung với nước. Dù có chết cho nước cháu cũng không sợ”
• “cháu sợ không đảm đương được việc này”
• “Nuốt xong, cháu không chịu chết... mạng giặc.”

=> Ngoan ngoãn, nhanh nhẹn và có lòng yêu nước nồng nàn từ khi còn rất nhỏ.

Câu 4. Đặc điểm của truyện lịch sử được thể hiện qua những yếu tố nào ở văn bản này?

Hướng dẫn giải:

- Bối cảnh thời đại: liên quan đến sự kiện lịch sử kháng chiến quân Nguyên - Mông

- Nhân vật lịch sử có thật: Trần Bình Trọng, Trần Quốc Tuấn,...

- Không chỉ đơn thuần kể lại sự việc, có đan xen yếu tố tưởng tượng, hư cấu,....

Câu 5. Trong đoạn trích trên, điều gì gây ấn tượng sâu sắc nhất đối với em? Vì sao?

Hướng dẫn giải:

- Điều gây ấn tượng: tinh thần dũng cảm của cậu bé Hoàng Đỗ

- Nguyên nhân: tuy còn nhỏ tuổi nhưng đã có tinh thần yêu nước, ý chí gan dạ, không ngại hy sinh

Câu 6. Đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc giúp em hiểu thêm được gì về tấm lòng của những người con nước Việt khi đất nước có giặc ngoại xâm?

Hướng dẫn giải:

Đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc giúp em hiểu thêm về tấm lòng của những người con nước Việt khi đất nước có giặc ngoại xâm: tinh thần yêu nước sâu sắc, kiên quyết bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của dân tộc trước khi có giặc ngoại xâm,...