Soạn bài Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI Cánh diều Ngữ văn lớp 8 trang 64 sách Cánh diều tập 1

Tài liệu Soạn văn 8: Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI, được giới thiệu với những kiến thức hữu ích.

Nội dung chi tiết sẽ được chúng tôi đăng tải ngay sau đây. Mời các bạn học sinh lớp 8 cùng tham khảo để chuẩn bị bài tốt hơn.

Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI

1. Chuẩn bị

- Trái Đất nóng lên: Nhiệt độ trung bình của không khí và các đại dương trên Trái Đất tăng lên. Hiện tượng này đã gây ra nhiều tác động tiêu cực.

- Biến đổi khí hậu: Thời tiết thay đổi, ngày càng trở nên khắc nghiệt, thế giới đang phải đối mặt, chống chọi với các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ lụt, khô hạn, nắng nóng và bão tuyết…

- Nước biển dâng chủ yếu là do sự giãn nở của nhiệt, bầu không khí nóng lên khiến băng tan chảy. Khi băng tan, một lượng nước lớn sẽ đổ vào đại dương và làm nhấn chìm một số hòn đảo, vùng đất đã tồn tại hàng trăm năm. Nếu tình trạng này tiếp tục diễn ra, các hòn đảo, vùng đất có thể sẽ không còn có mặt trên bản đồ.

2. Đọc hiểu

Câu 1. Nội dung sa pô giúp em hiểu được gì?

Hướng dẫn giải:

Nội dung sa pô giúp em hiểu được nội dung chính mà văn bản đề cập.

Câu 2. Các số liệu có vai trò gì?

Hướng dẫn giải:

Các số liệu giúp thông tin trở nên chính xác, thuyết phục hơn.

Câu 3. Thủy triều ảnh hưởng đến mực nước biển thế nào?

Hướng dẫn giải:

Dao động thủy triều được hình thành do lực hút của Mặt Trăng và Mặt Trời tác động lên Trái Đất, làm khối lượng chất lỏng trên bề mặt biển và đại dương biến đổi.

Câu 4. Sự khác nhau của hiện tượng nước biển dâng do biến đổi khí hậu và so các nguyên nhân khác là gì?

Hướng dẫn giải:

- Do biến đổi khí hậu: diễn ra âm thầm, sự dâng lên thường rất nhỏ, chỉ vài mi-li-mét mỗi năm. Vì vậy, rất khó nhận biết trực tiếp bằng mắt thường mà không có các đo đạc và quan trắc. Lượng nước biển dâng tăng lên là vĩnh viễn và không đảo ngược được.

- Do các nguyên nhân khác: do tính chất thay đổi theo mùa của gió, dòng chảy và tác động của các thành phần có chu kì dài của thủy triều. Dao động của thủy triều, gió hay do bão diễn ra đều đặn hàng năm nên không có sự thay đổi đáng kể.

Câu 5. Tìm hiểu và ghi ra các thông tin đọc được từ hình 1.

Hướng dẫn giải:

Mực nước biển từ năm 1880 đến năm 2000 đã dâng lên đến hơn 0,2 mét (tương đương với 20 xăng-ti-mét)

Câu 6. Điểm khác biệt của nước biển dâng trong những năm gần đây là gì?

Hướng dẫn giải:

Trong những năm gần đây, mức tăng trung bình khoảng 3 mi-li-mét mỗi năm và việc tăng này có gia tốc, mức tăng của năm sau cao hơn hơn năm trước.

Câu 7. Nội dung chính của đoạn lời kết là gì?

Hướng dẫn giải:

Mối đe dọa của con người trong tương lai do hiện tượng nước biển dâng.

Câu 8. Câu cuối đoạn Lời kết liên quan gì đến nhan đề văn bản?

Hướng dẫn giải:

Câu cuối đoạn Lời kết liên nhắc lại vấn đề được đặt ra ở nhan đề văn bản.

3. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Nhan đề Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI đã nêu được nội dung chính nào của văn bản?

Hướng dẫn giải:

Nhan đề đã nêu ra được nội dung chính của văn bản: Những biện pháp hiệu quả, hợp lí để giải quyết hiện tượng nước biển dâng đang là một bài toán khó.

Câu 2. Đặc điểm của văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên được thể hiện như thế nào ở văn bản này?

Hướng dẫn giải:

- Nội dung: Giải thích về hiện tượng nước biển dâng; sử dụng nhiều thuật ngữ khoa học.

- Hình thức: Các đề mục được in đậm, sử dụng biểu đồ để minh họa, số liệu để chứng minh.

Câu 3. Chỉ ra cách trình bày (kênh chữ, kênh hình) và cách triển khai ý tưởng, thông tin trong văn bản Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI. Phân tích hiệu quả của cách trình bày và triển khai ấy.

Hướng dẫn giải:

- Cách trình bày: mức độ quan trọng của đối tượng

- HIệu quả: giúp nắm được nội dung quan trọng theo trình tự hợp lí

Câu 4. Dựa vào nội dung văn bản để lí giải: Tại sao hiện tượng “nước biển dâng” lại được coi là “bài toán khó”?

Hướng dẫn giải:

Hiện tượng “nước biển dâng” lại được coi là “bài toán khó” vì hiện tượng này gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, chưa có biện pháp khắc phục triệt để.

Câu 5. Hiện tượng được nêu trong văn bản liên quan gì đến Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung? Dẫn ra một số ví dụ trong văn bản cho thấy tác động của hiện tượng này.

Hướng dẫn giải:

- Hiện tượng nước biển dâng có ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung.

- Một số tác động của hiện tượng nước biển dâng:

• Tự nhiên: gây ra xói mòn đất tại các vùng ven biển, cũng như lũ lụt xảy ra nhiều hơn hay các cơn bão diễn ra nguy hiểm hơn; đất nông nghiệp sẽ bị nhiễm mặn, đe dọa đến môi trường sống của các loài động vật dưới nước.
• Cơ sở vật chất, hạ tầng: những đô thị và cơ sở hạ tầng bên bờ biển sẽ bị đe dọa bởi sự tăng mực nước biển, việc phải di dời hệ thống hạ tầng cơ sở như cảng biển, đường bờ biển, các nhà máy điện gió sẽ là một khoản chi phí đáng kể, ngoài ra còn đe dọa đến các dịch vụ cơ bản như truy cập Internet và điện thoại,...
• Cuộc sống của con người: thiên tai gây nguy hiểm đến tính mạng con người, ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế (nuôi trồng, đánh bắt thủy hải sản),...

Câu 6. Em hãy nêu một số đề xuất nhằm góp phần khắc phục hiện tượng “nước biển dâng”.

Hướng dẫn giải:

Một số biện pháp như:

- Tích cực trồng rừng

- Hạn chế sử dụng đồ nhựa

- Xử lí nước thải, khí thải

...