Soạn bài Trái tim Đan-kô Cánh diều Ngữ văn lớp 11 trang 5 sách Cánh diều tập 2

Trái tim Đan-kô là văn bản được tìm hiểu trong chương trình học môn Ngữ văn. Eballsviet.com sẽ giới thiệu bài Soạn văn 11: Trái tim Đan-kô, cung cấp những kiến thức hữu ích.

Các bạn học sinh lớp 11 có thể tham khảo để chuẩn bị cho bài nói và nghe. Hãy cùng theo dõi nội dung chi tiết ngay sau đây.

Soạn bài Trái tim Đan-kô

1. Chuẩn bị

- Nhân vật: Đan-kô, bà lão I-déc-ghin.

- Không gian tưởng tượng trong truyện: Rừng già, đầm lầy nguyên sinh gắn với huyền thoại về người anh hùng của bộ lạc.

- Thời gian: Mơ hồ, không xác định, được bao phủ trong màn sương của huyền thoại, của kí ức xa xưa qua lời kể của bà lão I-déc-ghin.

- Mác-xim Go-rơ-ki (1868-1936), tên thật là A-lếch-xây Mác-xi-mô-vích Pê-xcốp)

2. Đọc hiểu

Câu 1. Ngoại hình, lời nói và hành động của Đan-kô như thế nào?

Ngoại hình: một chàng trai trẻ đẹp

Lời nói và hành động: tìm cách dẫn mọi người thoát khỏi khu rừng, thể hiện sự dũng cảm, gan dạ

Câu 2. Con đường mà đoàn người đang đi có đặc điểm gì?

Đường đi thật khó khăn:

- Rừng tối om, cứ bước một bước, đầm lầy lại há cái móm tham lam hôi thối ra nuốt mất người, và cây cối sừng sững chặn đường như một bức thành kiên cố.

- Cánh cây quấn quýt lấy nhau; rễ bò lan khắp nơi như đầu rắn, và cứ mỗi bước đi, họ lại tốn bao nhiêu mồ hôi và máu.

Câu 3. Tâm trạng, thái độ của đoàn người diễn biến ra sao?

Đoàn người mệt lả, mất tinh thần, họ xấu hổ và không dám thú nhận sự hèn yếu của mình, trút giận dữ vào Đan-kô.

Câu 4. Những chi tiết nào cho thấy ý nghĩ và tình cảm của Đan-kô đối với đoàn người?

- “Thế là trong tim anh cũng bùng lên niềm phẫn nộ sục sôi, nhưng lòng thương hại mọi người đã dập tắt ngọn lửa uất giận ấy.”

- “Anh yêu họ và nghĩ rằng không có anh, có lẽ họ chết mất.”

- “Trong tim anh bừng lên ngọn lửa nhiệt thành thiết than muốn cứu thoát họ… trong mắt anh.”

Câu 5. Nơi mà đoàn người đã đến như thế nào?

Nơi mà đoàn người đã đến tràn ngập ánh nắng Mặt Trời và không khí trong lành được nước mưa gột sạch. Thảo nguyên thở đều, cỏ ngời sáng vì những giọt mưa chói lọi như kim cương và sông lấp lánh ánh vàng...

Câu 6. Nhân vật “tôi” nhận xét gì về câu chuyện mà bà lão I-déc-ghin kể?

Trong trí nhớ của bà lão còn biết bao nhiêu truyện kì diệu và hồi ức.

3. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Văn bản Trái tim Đan-kô có mấy người kể chuyện? Đó là những ai và họ kể chuyện như thế nào?

• Văn bản Trái tim Đan-kô có 2 người kể chuyện. Đó là nhân vật bà lão I-déc-ghin và nhân vật “tôi”.
• Nhân vật “tôi” kể lại cuộc trò chuyện với bà lão I-déc-ghin.
• Bà lão I-déc-ghin kể chuyện về trái tim Đan-kô

Câu 2. Hãy tóm tắt câu chuyện về chàng Đan-kô. Bối cảnh (không gian, thời gian) diễn ra các sự kiện trong câu chuyện có gì đáng chú ý?

- Tóm tắt: Đan-kô dẫn đường cho mọi người đi vào rừng. Đường đi vô cùng gian nan khiến đoàn người mệt lả, mất tinh thần. Họ không dám thú nhận sự yếu hèn của bản thân mà đổ lỗi cho Đan-kô. Hai bên bắt đầu cãi nhau khiến rừng cũng phải gầm lên. Tuy Đan-kô cảm thấy phẫn uất, nhưng lòng vẫn thương mọi người. Anh xé toang lồng ngực, dứt trái tim ra và giơ cao lên đầu. Chứng kiến cảnh tượng đó, đoàn người sửng sốt, đứng trơ ra như phỗng. Sau đó, Đan-kô yêu cầu mọi người đi tiếp, họ xông lên theo anh, sung sướng mê cuồng. Sau khi dẫn mọi người ra khỏi khu rừng, chàng Đan-kô bật lên tiếng cười tự hào, rồi gục xuống và chết. Đoàn người mải vui sướng nên không hề để ý rằng anh đã chết, không thấy trái tim can đảm của anh vẫn cháy bừng bừng cạnh xác anh. Chỉ có một người vốn tính cẩn thận nhận thấy điều đó, sợ xảy ra chuyện gì không hay liền giẫm chân lên trái tim của anh. Trái tim tóe ra một loạt tia sáng rồi tắt ngấm.

- Không gian tưởng tượng trong truyện: Rừng già, đầm lầy nguyên sinh gắn với huyền thoại về người anh hùng của bộ lạc.

- Thời gian: Mơ hồ, không xác định, được bao phủ trong màn sương của huyền thoại, của kí ức xa xưa qua lời kể của bà lão I-déc-ghin.

Câu 3. Phân tích tình thế, diễn biến tâm trạng và hành động của đoàn người khi di chuyển trong rừng rậm.

Tình thế của đoàn người khi di chuyển trong rừng rậm đầy nguy hiểm và gian nan:

• Đường đi gian nan, đoàn người mệt lả, mất tinh thần.

• Họ không dám thú nhận sự yếu hèn mà đổ lỗi cho Đan-kô.
• Hai bên bắt đầu cãi nhau khiến rừng cũng phải gầm lên.
• Đan-kô cảm thấy phẫn uất, nhưng lòng vẫn thương mọi người.
• Đan-kô xé toang lồng ngực, dứt trái tim ra và giơ cao lên đầu. Đoàn người sửng sốt, đứng trơ ra như phỗng.
• Đan-kô yêu cầu mọi người đi tiếp, họ xông lên theo anh, sung sướng mê cuồng.

Câu 4. Phân tích hình tượng nhân vật Đan-kô (Gợi ý: thể hiện qua các chi tiết miêu tả hành động, tâm trạng, lời nói của Đan-kô; xác định đặc điểm tính cách của nhân vật; nêu điểm đặc sắc của nghệ thuật khắc hoạ nhân vật).

- Đan-kô dẫn đường cho mọi người đi vào rừng.

- Khi đoàn người đổ lỗi cho Đan-kô, anh cảm thấy phẫn uất, nhưng lòng vẫn thương mọi người.

- Anh xé toang lồng ngực, dứt trái tim ra và giơ cao lên đầu và yêu cầu mọi người đi tiếp.

- Sau khi dẫn mọi người ra khỏi khu rừng, chàng Đan-kô bật lên tiếng cười tự hào, rồi gục xuống và chết.

=> Một người dũng cảm, gan dạ và giàu lòng nhân hậu, yêu thương con người.

Câu 5. Có ý kiến cho rằng: văn bản Trái tim Đan-kô chứa đựng thông điệp có ý nghĩa triết lí nhân sinh về mối quan hệ giữa cá nhân và cộng đồng. Em tán thành hay phản đối quan điểm đó? Vì sao?

- Quan điểm: tán thành

- Nguyên nhân:

• Người anh hùng Đan-kô là nhân vật trung tâm của truyện; anh hiện lên với tính cách mạnh mẽ, giàu tình thương người và giàu lòng vị tha.
• Đan-kô là đại diện cho cá nhân dám đứng ra cứu giúp, dẫn đường chỉ lối cho một nhóm người đại diện cho cộng đồng có con đường sống tốt hơn.

Câu 6. Em có cảm nghĩ gì về hình ảnh “trái tim cháy hùng vĩ của Đan-kô”? Hãy ghi lại bằng một đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng).

Gợi ý:

Khi đọc văn bản Trái tim Đan-kô, tôi đặc biệt ấn tượng với hình ảnh “trái tim cháy hùng vĩ của Đan-kô”. Hình ảnh này là biểu tượng cho vẻ đẹp phẩm chất của Đan-kô. Mặc dù Đan-kô rất phẫn uất trước hành động đổ lội của đoàn người nhưng “Anh yêu họ và nghĩ rằng không có anh, có lẽ họ chết mất”. Đan-kô là một chàng trai nhân hậu, giàu tình yêu thương và lòng vị tha. Mặc cho bị đối xử tệ bạc nhưng anh vẫn quyết định cứu mọi người. Anh xé toang lồng ngực, dứt trái tim ra và giơ cao lên đầu. Ngọn lửa trong trái tim Đan-kô đã xua tan đi mây mù, anh đã dẫn mọi người chạy ra khỏi khu rừng tối tăm này. Trái tim của Đan-kô là một trái tim ấm áp, vĩ đại. Đan-kô là đại diện cho cá nhân dám đứng ra cứu giúp, dẫn đường chỉ lối cho một nhóm người đại diện cho cộng đồng có con đường sống tốt hơn. Qua phân tích, tôi thấy rằng chỉ một hình ảnh nhỏ thôi nhưng lại mang ý nghĩa lớn.