Soạn bài Tự đánh giá: Hôm qua tát nước đầu đình Cánh diều Ngữ văn lớp 11 trang 32 sách Cánh diều tập 1

Hôm nay, Eballsviet.com sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 11: Tự đánh giá: Hôm qua tát nước đầu đình.

Nội dung chi tiết của tài liệu sẽ giúp ích cho các bạn học sinh lớp 11 trong quá trình chuẩn bị bài. Mời tham khảo ngay sau đây.

Soạn bài Tự đánh giá: Hôm qua tát nước đầu đình

Câu 1. Nội dung nào dưới đây nói không đúng về ca dao?

A. Ca dao có thể thưởng thức trong mối liên hệ với làn điệu, lối diễn xướng

B. Có thể thưởng thức ca dao như đọc một văn bản văn học viết

C. Ca dao là sáng tác của văn học viết, có tên tác giả

D. Ca dao được đọc như một văn bản văn học viết là khuynh hướng chủ yếu hiện nay

Câu 2. Bài Hôm qua tát nước đầu đình thuộc chủ đề nào?

A. Quê hương, đất nước

B. Lao động sản xuất

C. Tình cảm gia đình

D. Tình yêu đôi lứa

Câu 3. Cách hiểu nào là phù hợp nhất với sự việc chàng trai “Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen”?

A. Chàng trai mải ngắm hoa sen nên bỏ quên áo

B. Chàng trai là người có tính lơ đễnh, hay quên

C. Chàng trai tạo cớ để làm quen và tiếp xúc với cô gái

D. Chàng trai mải mê với công việc nên bỏ quên áo

Câu 4. Sự kết hợp nào dưới đây phù hợp nhất với bài Hôm qua tát nước đầu đình?

A. Trữ tình – trào phúng

B. Tự sự – trữ tình

C. Trữ tình – triết lí

D. Tự sự — triết lí

Câu 5. Phương án nào thể hiện đúng và đủ nhất những nội dung mà tác giả dân gian đã thể hiện trong hai dòng thơ đầu?

(1) Thời gian

(2) Không gian

(3) Hoàn cảnh gia đình của chàng trai

(4) Lễ vật

(5) Sự việc

A. (1) - (2) - (3)

B. (1) - (2) - (4)

C. (1) - (2) - (5)

D. (2) - (3) - (4)

Câu 6. Hình tượng nào là hình tượng trung tâm, xuyên suốt tám dòng thơ đầu? Hình tượng đó có tác dụng nghệ thuật như thế nào trong việc thể hiện nỗi niềm, tâm trạng của chàng trai.

Câu 7. Những vật mà chàng trai hứa trả công cho cô gái có ý nghĩa như thế nào?

Câu 8. Nêu cảm nhận của em về nhân vật chàng trai trong bài Hôm qua tát nước đầu đình.

Câu 9. Tìm đọc một số bài ca dao có mô típ “Hôm qua”, từ đó nhận xét điểm giống và khác nhau giữa bài Hôm qua tát nước đầu đình với những bài ca dao đó.

Câu 10. Viết một đoạn văn (khoảng 10 - 12 dòng) nói lên điều em thích nhất (về nội dung hoặc nghệ thuật) ở bài Hôm qua tát nước đầu đình.

Gợi ý:

Câu 1. C

Câu 2. D

Câu 3. C

Câu 4. B

Câu 5. C

Câu 6.

- Hình tượng trung tâm, xuyên suốt tám dòng thơ đầu: chiếc áo

- Chiếc áo giúp chàng trai tạo cớ để làm quen với cô gái một cách hết sức tự nhiên, hài hước. Có thể thấy, chàng trai đã vô cùng khéo léo, tinh tế khi bày tỏ tình cảm bằng cách xin lại chiếc áo, từ đó nói đến việc bản thân còn chưa có vợ và mẹ anh chàng thì đã già, để hướng tới mục đích muốn tìm người về khâu áo cho mình, tức là muốn cô gái đó về làm vợ của mình.

Câu 7. Những vật mà chàng trai hứa trả công cho cô gái chính là sính lễ để hỏi cưới cô gái.

Câu 8. Chàng trai trong bài ca dao Hôm qua tát nước đầu đình là một người khéo léo, tinh tế và hài hước.

Câu 9.

- Một số bài ca dao như:

Hôm qua anh đến chơi nhà,
Thấy mẹ nằm võng, thấy cha nằm giường.
Thấy em nằm đất anh thương,
Anh ra Kẻ Chợ đóng giường tám thang.
Bốn góc thì anh thếp vàng,
Bốn chân thếp bạc, tám thang chạm rồng.
Bây giờ phải bỏ giường không,
Em đi lấy chồng phí cả công anh.

*

Hôm qua anh nằm nhà anh
Chiếu hoa chăn gấm, xung quanh vây màn
Gió lạnh mà thương
Đêm nằm giở giấc
Chăn bông không đắp
Màn chướng để rơi
Lấy được mình rồi
Vui vầy nhân ngãi
Lược ngà lại chải
Gương ố lại trong
Lại đắp chăn bông
Chiếu hoa lại trải
Đàn bầu, sáo thổi
Vui lắm mình ơi!
Mong mình lắm lắm mình ơi
Khác gì mạ úa mong trời đổ mưa.

*

Hôm qua thơ thẩn vườn đào,
Thấy người thục nữ vít cành đào hái hoa.
Lòng tôi có ý đợi chờ,
Rõ ràng đôi người ấy trở ra lúc nào.
Để tôi mơ ước mãi sao?

- Giống nhau: cụm từ “hôm qua” là khoảng thời gian phiếm chỉ, nhắc đến việc đã xảy ra trong quá khứ gần, có liên hệ tới hiện tại; những bài ca dao này hầu như đều lột tả tâm tư, tình cảm nào đó của nhân vật trữ tình lúc hiện tại.

- Khác nhau: tình cảm, suy nghĩ mà nhân vật trữ tình muốn bộc lộ .

Câu 10.

Bài ca dao “Hôm qua tát nước đầu đình” gửi gắm tình cảm, tâm tư của chàng trai muốn bày tỏ với cô gái. Chàng trai đã mượn cớ để có thể trò chuyện với người cô gái thật khéo léo mà hài hước - “bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen”. Ở hai câu sau, chàng trai đã thật táo bạo trong việc thổ lộ tình cảm bằng cách trực tiếp “em được thì cho anh xin”. Những câu thơ tiếp theo, chàng trai nói về đưa ra những lí do nhằm thuyết phục cô gái - “áo anh sứt chỉ đã lâu” nhưng người mẹ già chưa thể khâu mà anh ta cũng chưa có vợ nên chiếc áo đã bị rách trong tình trạng như vậy rất lâu rồi. Và nếu cô gái chịu khâu áo giúp mình thì chàng trai sẽ dốc lòng báo đáp công lao ấy. Qua bài ca dao, chúng ta thấy được một tình cảm vô cùng trong sáng và tha thiết của con người làng quê Việt Nam được thể hiện qua những hình ảnh vô cùng gần gũi và giản dị, gắn liền với mỗi chúng ta.