Phân tích khổ 2 Đây mùa thu tới của Xuân Diệu Văn mẫu lớp 11

Văn mẫu lớp 11: Phân tích khổ 2 Đây mùa thu tới của Xuân Diệu tổng hợp 2 mẫu khác nhau cực hay ấn tượng nhất. Qua đó giúp các bạn học sinh có thêm nhiều gợi ý tham khảo dễ nắm bắt kiến thức biết cách phân tích đoạn thơ hay.

Khổ 2 bài Đây mùa thu tới được xem sánh ngang với một bài tứ tuyệt hoàn mỹ bởi sự dồn nén của cảm xúc, nói ít nhưng gợi nhiều vần lá hoa lá cỏ cây - những thi liệu cổ điển, nhưng đến với Xuân Diệu. Vậy sau đây là 2 mẫu phân tích khổ 2 Đây mùa thu tới chi tiết nhất mời các bạn cùng theo dõi. Bên cạnh đó các bạn xem thêm phân tích bài thơ Đây mùa thu tới.

Phân tích khổ 2 bài Đây mùa thu tới

Khác với mùa xuân vui tươi, mùa hè rực rỡ hay mùa đông heo hắt, u buồn thì mùa thu lại ưa khoác lên cho mình tấm áo lặng lẽ, thâm trầm hơn cả. Bấy lâu nay các thi văn, nghệ sĩ vẫn rất thích lấy mùa thu làm đề tài cho tác phẩm của mình, bởi đơn giản mùa thu là mùa dễ gây cho con người ta nhiều cảm xúc hơn cả. Kể sơ đã thấy Nguyễn Khuyến có chùm thơ thu ba bài: Thu điếu, Thu ẩm, Thu vịnh, Lưu Trọng Lư có bài Tiếng thu, Hữu Thỉnh có bài Sang thu, Nguyễn Bính cũng có bài Bắt gặp mùa thu,... Và còn nhiều tác giả khác nữa cũng thích viết về thu, riêng Xuân Diệu nhà thơ của tình yêu, của mùa xuân đôi lúc cũng ghé sang thu để rồi viết nên bài thơ Đây mùa thu tới với những cảm giác thật mới, thật buồn man mác, khác hẳn với cái nét rạo rực nồng nàn trong Vội vàng.

Đọc Đây mùa thu tới của Xuân Diệu đã nhiều lần, và lần nào tôi cũng đọc lại mấy câu sau, bởi sự tinh tế trong cảm nhận của nhà thơ về mùa thu với cảnh vật.

"Hơn một loài hoa đã rụng cành
Trong vườn sắc đỏ rũa màu xanh;
Những luồng run rẩy rung rinh lá...
Đôi nhánh khô gầy xương mỏng manh."

Sau cái hình ảnh hàng liễu buồn đứng rũ tóc, thả bóng thu về, Xuân Diệu theo ngọn gió thu vào mảnh vườn thu với những cảnh sắc thật phong tình, lãng mạn và hơn cả đó là nỗi buồn cô đơn man mác, len lỏi trong cảnh vật. Mùa xuân, mùa hè vốn là thời gian mà đủ thứ hoa bung dáng, khoe sắc rực rỡ, thì thu về chỉ còn lại nàng cúc lặng lẽ nở những đóa vàng, đóa cam tô điểm. Và rồi những loài hoa đã quá mùa khoe sắc cũng lác đác rơi rụng, mỗi ngày đôi ba đóa, một vẻ đẹp của sự lụi tàn, không quá xơ xác tiêu điều, mà ngấm dần trong cảnh vật, trong vần thơ. Chẳng thế mà Xuân Diệu lại tinh tế diễn đạt cái sự rơi rụng từ từ ấy bằng cụm "Hơn một loài hoa", "hơn một" có nghĩa là nhiều, nhưng không chỉ rõ có bao nhiêu, bởi biết bao nhiêu loài thi nhau rơi rụng, diễn đạt như thế để đem lại tính thi vị, cũng như truyền đạt đủ cái cảm xúc hào hoa, nho nhã của mùa thu.

Câu "Trong vườn sắc đỏ rũa màu xanh", sự tinh tế trong cảm nhận về sắc thu của Xuân Diệu lại càng được thể hiện rõ. Sắc đỏ ở đây chẳng phải là màu của loài hoa rực rỡ nào mà đó là sắc chuyển của lá khi thu về. Thu cứ về lặng lẽ, những đốm đỏ hiện diện trên từng cái lá xanh tự bao giờ chẳng ai hay biết, ngày này qua ngày khác, màu đỏ ấy loang dần, lang dần mãi, nhuộm đỏ, nhuộm vàng cả vườn cây vốn chỉ một màu xanh ngắt. Sự thu hóa ấy diễn ra một cách từ từ tiềm ẩn, chứ chẳng phải thoắt cái vườn xanh đã chuyển vàng như nhiều người thường nói, tinh tế là tinh tế ở chỗ đó. Xét lại, Xuân Diệu nói sắc đỏ thay vì nói sắc vàng theo thực tế, chắc bởi ông vốn yêu màu đỏ của lá phong hoặc chỉ để làm nổi bật cái sự tương quan đối lập giữa hai màu xanh và đỏ trên một mặt lá, để từ đấy khiến độc giả phải thấy ấn tượng mạnh về cái sự chuyển đổi rất đỗi dịu dàng của mùa thu.

Một cơn gió nhẹ thổi qua, làm từng chiếc lá xanh xanh đỏ đỏ tựa như có sức sống, có linh hồn cũng phải "run rẩy", "rung rinh", cơn gió thu ấy vừa có chút lạnh lẽo lại cũng rất đỗi dịu dàng, trìu mến, mơn trớn, vuốt ve từng chiếc lá thu. Và rồi lá say gió, lá rơi, lá rụng để lại "Đôi nhánh khô gầy xương mỏng manh", đó là cái dáng thu gầy guộc, mỏng manh, cô đơn, quạnh hiu. Dáng vẻ của mùa thu được gợi lên từ những nhánh cây trơ trụi, rụng hết lá, một cảm giác xơ xác, lại tiêu điều. Dường như cảnh vật đã dần cạn kiệt sức sống, những từ "khô", "gầy" mang đến cảm giác kiệt quệ, khô héo của một hồn thu xơ xác tàn tạ, rồi cả cái gió lạnh hiu hiu thổi khiến cây lá phải "run rẩy", lại càng tăng thêm vẻ cô đơn, lạc lõng của mùa thu, của hồn người.

Đây mùa thu tới của Xuân Diệu là một bài thơ hay và gợi nhiều cảm xúc, cũng khác hẳn với cái hồn thơ, tình thơ thường thấy của Xuân Diệu, tuy nhiên sự lãng mạn, hào hoa trong thơ của ông vẫn còn đó. Bao trùm cả bài thơ là điệu buồn trầm lặng, man mác của mùa thu, từ đó gợi nên cái cô đơn, lẻ loi trong hồn người. Đặc biệt bằng những quan sát và cảm nhận tinh tế cảnh sắc mùa thu biến chuyển trong bài được Xuân Diệu diễn tả rất tài tình, thi vị, tuy buồn đấy nhưng lãng mạn, hào hoa cũng chẳng thể thiếu đi phân nào.

Phân tích khổ 2 Đây mùa thu tới

Nếu ví Đây mùa thu tới của Xuân Diệu là một bức tranh thu thì bốn khổ thơ có thể coi như bộ tứ bình hợp làm nên kiệt tác ấy. Trong đó, khổ thơ thứ hai tuy chỉ là một mảng nhỏ nhưng là mảng màu đậm nhất, sống động nhất, đã thâu tóm bước đi của mùa thu trong một góc vườn:

Hơn một loài hoa đã rụng cành
Trong vườn sắc đỏ rủa màu xanh
Những luồng run rẩy rung rinh lá
Đôi nhánh khô gầy xương mỏng manh

Mùa thu đã đến thật rồi. Từ phút giao mùa đầy ngỡ ngàng “Đây mùa thu tới, mùa thu tới", sang khổ hai, mùa thu đã bắt đầu hành trình xâm chiếm của nó ở cấp độ vĩ mô, từ những tế bào của sự sống:

Hơn một loài hoa đã rụng cành

Câu thơ mang đậm phong cách Xuân Diệu. Tại sao lại là "Hơn một loài hoa’’ chứ không phải "Đã mấy loài hoa rụng dưới cành” như Thế Lữ đã từng sửa cho Xuân Diệu? “Một là duy nhất nhưng "hơn một” thì cái thế độc tôn ấy đã bị phá vỡ. “Hơn một" chứ không phải “nhiều” vì mùa thu chỉ mới vừa chạm ngõ đất trời, chỉ mới vừa dột những đường chỉ đầu tiên của chiếc “do mơ phai” tuyệt đẹp. Cách diễn đạt mới lạ, độc đáo mà tinh tế và chính xác vô cùng. Nhưng không chỉ dừng lại ở sự tàn phai, rơi rụng của “Bỗng hoa rứt cánh rơi không tiếng” ( Ý thu), mùa thu còn tràn sau những cảnh vật khác.

Trong vườn sắc đỏ rủa màu xanh

Thu đến thì lá chuyển màu, điều này Xuân Diệu không phai là người đầu tiên nói đến. Nhưng khắc một chữ “rủa" với âm vực thấp, nặng để miêu tả những biến chuyển tinh vi ấy, chàng thi sĩ say mê Rimbaud và Verlaine đã mượn cách diễn đạt của Pháp để tạo nên thế xung đột gay gắt và sự thắng thế từ từ của mùa thu. Thế đến hay ở đây đã làm cho sự tương phản giữa sức sống và tàn phai, giữa hệ và thu càng thêm mãnh liệt. Bức tranh dịu dàng với sắc “mơ phai” ở khổ một đã được chấm phá thêm hai mảng màu đậm, làm nổi bật lên hình hài, vết dấu của mùa thu. Chính vì vậy mà tuy không có một chữ “thu”, bước đi của mùa thu trong câu thơ vẫn hiện nên rõ nét.

Và không chỉ cảm nhận mùa thu bằng thị giác, Xuân Diệu còn mở rộng hồn mình để đón nhận “những luồng run rẩy" của cảm xúc, của mùa thu:

Những luồng run rẩy rung rinh lá

Biện pháp điệp phụ âm ở khô đầu lại một lần nữa tỏ ra vô cùng đắc địa. Bốn âm rung liên tiếp không chỉ khắc họa tinh tế chuyển động run rẩy của lá cây mà còn khiến câu thơ đọc lên cũng nghe rung rinh một điệu nhạc. Có người vè đoán rằng “luồng run rẩy” ở đây là luồng gió nhưng nếu vậy thì câu thơ chỉ dừng lại ở việc tả chứ đâu gợi rét, đâu thể chuyển tải được những cảm nhận tinh vi, bén nhạy ở nhà thơ. “Luồng run rẩy” ở đây chính là cái rùng mình của cây lá, là luồng run rẩy của cảm xúc “khắp mình tôi run rẩy tựa dây đàn”. Tâm hồn nhà thơ mong manh quá, đa cảm quá, tưởng như chỉ cần chạm khẽ, đụng hờ cũng rung lên những tiếng tơ lòng. Lấy chuyển động của cây để tả gió, gọi rét, làm cái rét tuy không hiện ra mà như thấm sâu, ngấm vào từng dòng nhựa sống. Cái tài, cái độc đáo của Xuân Diệu chính là ở chỗ đó.

Khổ thơ kết thúc ở hình ảnh những nhánh cây khô gầy, gân guốc như chạm khắc lên nền trời. Mùa thu đã hoàn tất giai đoạn của một hành trình đi tới. Nó không chỉ tước hết lá trên cành mà còn tước đi cả sự sống, cả dáng vẻ mạnh mẽ của những thân cây. Cây cối dường như cũng trở nên yếu đuối hơn, như thu mình lại trong nỗi cô đơn, buồn bã:

Cây bên đường trụi lá đứng tần ngần
Khắp xương nhánh chuyển một luồng tê tái

(Tiếng gió)

Và lòng người cũng chùng xuống, nao nao trong nỗi buồn man mác mà sâu lắng.

Đôi nhánh khô gầy xương mỏng manh

Câu thơ bảy chữ mà đã có đến sáu thanh bằng, tạo cảm giác ngưng đọng, ngừng nghĩ như dấu lặng giữa ban nhạc, (lẽ dư ba, dư âm của khổ thơ ngân mãi và bắc cầu sang khổ thứ ba.

Tuy chỉ là bốn câu trong bài. Đó mùa thu tới nhưng nếu đứng một mình, khổ thơ trên có thể sánh ngang với một bài tứ tuyệt hoàn mỹ bởi sự dồn nén của cảm xúc, nói ít nhưng gợi nhiều vần lá hoa lá cỏ cây - những thi liệu cổ điển, nhưng đến với Xuân Diệu, dưới lăng kính một tâm hồn “dào dạt sức sống", chúng bỗng như được thổi một luồng gió mới mang nặng cảm quan của tác giả. Và đằng sau những dòng chữ run rẩy, xao động kia phải chăng là nỗi ám ảnh khôn nguôi về thời gian của Xuân Diệu, là sự “vội vàng“, cuống quýt trước “độ phai tàn sắp sửa” của cái đẹp, của thiên nhiên.

Bức tranh mùa thu không chỉ đóng khung trong 28 chữ mà như cựa quậy, xôn xao trên mặt giấy, trong lòng người. Ngòi bút tài hoa của Xuân Diệu như tung hoành trên trang giấy, chấm phá mảng kia mà tạo nên cái hồn của khung cảnh. Khổ thơ đã góp một phần không nhỏ làm nên thành công cho toàn bài cũng như chứng tỏ lời nhận định của tác giả thi nhân Việt Nam: “Xuân Diệu mới nhất trong các nhà thơ mới" là hoàn toàn chính xác.