GDCD 7 Bài 2: Quan tâm, cảm thông và chia sẻ Giáo dục công dân lớp 7 trang 11 sách Chân trời sáng tạo

Giải bài tập Giáo dục công dân 7 Bài 2: Quan tâm, cảm thông và chia sẻ giúp các em học sinh lớp 7 nắm chắc kiến thức, biết cách trả lời toàn bộ câu hỏi SGK Giáo dục công dân 7 sách Chân trời sáng tạo trang 11, 12, 13, 14, 15.

Đồng thời, cũng giúp các em dễ dàng nêu các biểu hiện, hiểu được vì sao mọi người phải quan tâm, cảm thông và chia sẻ với nhau. Mời các em cùng tham khảo bài viết dưới đây để chuẩn bị thật tốt cho tiết học GDCD 7 Chân trời sáng tạo Bài 2.

Mở đầu GDCD 7 Chân trời sáng tạo bài 2

Em hãy tìm những câu ca dao, tục ngữ thể hiện sự quan tâm, cảm thông, chia sẻ qua những bức tranh sau?

Trả lời:

- Một số câu ca dao, tục ngữ liên quan đến nội dung bức tranh 1:

• Lá lành đùm lá rách
• Thương người như thể thương thân
• Nhường cơm sẻ áo
• Một miếng khi đói bằng một gói khi no

- Câu tục ngữ liên quan đến nội dung bức tranh 2: một con ngựa đau, cả tàu bỏ cỏ.

Khám phá GDCD 7 Chân trời sáng tạo bài 2

Câu 1

Em hãy đọc câu chuyện sau và trả lời câu hỏi.

• Những chi tiết nào trong câu chuyện thể hiện sự quan tâm, cảm thông, chia sẻ của Hiếu và Minh?
• Em cảm nhận gì sau khi đọc câu chuyện trên?
• Theo em, trong cuộc sống, sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ được biểu hiện như thế nào?

Trả lời:

- Những chi tiết thể hiện sự quan tâm, cảm thông, chia sẻ của Hiếu và Minh là:

• Vì thương bạn nên từ năm 8 tuổi, dù trời nắng hay mưa, đều đặn ngày hai lần, Hiếu vẫn luôn sang nhà, cõng Minh đi học.
• Đến khi biết đi xe đạp, Hiếu lại tiếp tục chở Minh đi học.
• Dù khác trường, nhưng hai bạn vẫn thường động viên, quan tâm lẫn nhau.

- Qua câu chuyện trên, em cảm nhận được tình bạn thật đẹp và đáng trân quý giữa hai bạn Hiếu và Minh. Hiếu đã luôn bên cạnh, giúp đỡ Minh đến trường, làm “đôi chân” cho Minh. Đó là một tình bạn đáng ngưỡng mộ và chúng ta cần phải học tập.

- Trong cuộc sống, sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ được biểu hiện cụ thể như sau:

• Giúp đỡ người khác khi họ gặp khó khăn, hoạn nạn.
• Luôn sẵn sàng lắng nghe những câu chuyện của người khác.
• Biết san sẻ niềm vui, xoa dịu nỗi buồn với những người xung quanh.
• Biết cảm thông, thấu hiểu với mọi người, sống chan hòa với mọi người, cho đi mà không mong ngóng được nhận lại.

Câu 2

Em hãy quan sát các bức tranh sau và trả lời câu hỏi.

• Em có nhận xét gì về lời nói, hành động của các nhân vật trong bốn bức tranh trên?
• Theo em, vì sao trong cuộc sống, chúng ta cần phải quan tâm, cảm thông và chia sẻ?
• Chúng ta cần làm gì để khích lệ, động viên bạn bè quan tâm, cảm thông, chia sẻ với người khác và phê phán thói ích kỉ, thờ ơ trước khó khăn, mất mát của người khác một cách phù hợp?

Trả lời:

- Nhận xét về lời nói, hành động của các nhân vật trong bốn bức tranh:

• Bức tranh 1: Bạn học sinh rất quan tâm đến bạn học của mình. Khi thấy bạn nghỉ học, bạn học sinh ấy cho rằng mình phải hỏi thăm lí do bạn nghỉ học.
• Bức tranh 2: Khi người mẹ bị mệt và nhờ người con giúp mẹ nấu cơm thì người con vẫn thờ ơ trước lời nói của mẹ mà lại tiếp tục xin mẹ chơi game. Người con không biết quan tâm và giúp đỡ mẹ khi mẹ bị ốm.
• Bức tranh 3: Người cháu rất quan tâm đến người bà của mình khi bà bị mệt. Câu nói thể hiện sự quan tâm đến tình trạng sức khỏe của bà, hành động nắm tay bà cho thấy rằng người cháu đang động viên bà mau khỏi ốm.
• Bức tranh 4: Bạn học sinh đang ngỏ lời xách đồ hộ cô giáo khi thấy cô đang cầm khá nhiều đồ. Bạn học sinh rất biết quan tâm và giúp đỡ người khác khi họ gặp khó khăn.

- Trong cuộc sống, chúng ta cần phải quan tâm, cảm thông và chia sẻ vì mình có quan tâm,giúp đỡ mọi người thì khi mình gặp khó khăn cũng sẽ có người khác giúp đỡ. Quan tâm, cảm thông và chia sẻ giúp con người gần gũi, gắn bó; có thêm sức mạnh để vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống

- Hành động để khích lệ, động viên bạn bè quan tâm, cảm thông, chia sẻ với người khác và phê phán thói ích kỉ, thờ ơ trước khó khăn, mất mát của người khác một cách phù hợp là:

• An ủi, động viên, hỏi thăm, lắng nghe kịp thời.
• Giúp đỡ người khác khi khó khăn, hoạn nạn.
• Sử dụng từ ngữ phù hợp với bối cảnh giao tiếp.
• Lên án, phê phán những hành động thờ ơ, không giúp đỡ người khác khi gặp khó khăn.

Câu 3

Em hãy quan sát các bức tranh sau và thực hiện yêu cầu.

• Kể lại câu chuyện theo tranh.
• Đặt tên cho câu chuyện và rút ra bài học.

Trả lời:

- Kể lại câu chuyện:

• Bức tranh 1: Ngày xưa, có một cậu bé mồ côi, chân tay đang rét run vì lạnh. Bỗng nhiên, một chú đi tới, ngồi cạnh cậu bé và nói “Chú tặng cho cháu ít quà và chiếc áo ấm nhé!”.
• Bức tranh 2: Thời gian sau, chú này mắc bệnh và phải nằm viện. Chú vô cùng lo lắng và nghĩ “Làm sao mình có đủ tiền để thanh toán viện phí đây…?”
• Bức tranh 3: Cô y tá đến và nói với chú “Một mạnh thường quân đã tài trợ toàn bộ viện phí cho chú rồi.”
• Bức tranh 4: Thì ra mạnh thường quân ấy chính là cậu bé năm xưa mà chú đã tặng áo cho. Giờ đây, cậu bé ấy đã trở thành một bác sĩ và vẫn không quên người chú đã từng giúp năm xưa. Cậu đến thăm chú và nói “Cháu rất biết ơn chú vì ngày xưa đã giúp đỡ cháu ạ!”

- Đặt tên cho câu chuyện:

• Món quà năm xưa.
• Tình thương đáng quý.

Qua câu chuyện trên, chúng ta rút ra được bài học: giúp đỡ người khác khi gặp khó khăn rồi có cơ hội thì người đó lại sẵn sàng giúp đỡ mình; cho đi không cần nhận lại là một hành động đáng trân quý.

Luyện tập GDCD 7 Chân trời sáng tạo bài 2

Luyện tập 1

Em hãy đọc tình huống sau và thực hiện theo yêu cầu.

• Nêu suy nghĩ của em về lời nói và việc làm của T, H trong tình huống trên.
• Hãy kể lại những hành động, lời nói thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ của em với bố mẹ, người thân trong gia đình.

Trả lời:

- Suy nghĩ của em về lời nói và việc làm của T, H trong tình huống trên:

• Ban đầu, T cho rằng: chủ nhật là thời gian nghỉ ngơi sau một tuần học tập mệt mỏi, do đó T đã ngủ nướng, không làm việc nhà và bỏ đi chơi => Việc làm này thể hiện T là một người không biết quan tâm, sẻ chia, giúp đỡ người thân trong gia đình.
• Khi chứng kiến hành động và lời nói của H, T đã thay đổi suy nghĩ, bạn T đã biết quan tâm hơn tới người thân => việc T biết hối hận và thực hiện hành động quan tâm, chia sẻ với người thân là việc đáng khích lệ.

- Những hành động, lời nói thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ của em với bố mẹ, người thân trong gia đình:

• Giúp mẹ làm việc nhà, nấu cơm, quét nhà, rửa bát…
• Nói năng nhẹ nhàng, lễ phép với ông bà, bố mẹ.
• Chăm sóc khi bố mẹ, ông bà ốm.

Luyện tập 2

Em hãy sắm vai theo tình huống sau và thực hiện theo yêu cầu.

• Em hãy nhận xét hành động của M; động viên bạn ấy quan tâm, cảm thông, chia sẻ với cô lao công và những người khác.
• Hãy tự đánh giá về sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ của em với người khác trong những tháng gần đây.

Trả lời:

- Nhận xét hành động của M:

• Đó là một việc làm vô trách nhiệm, thờ ơ, không quan tâm đến người khác.
• Việc làm đó còn gây ảnh hưởng đến vệ sinh lớp học.

- Sắm vai và động viên M như sau: Cậu nên thấy biết ơn những cô lao công đã luôn dọn dẹp, giữ gìn cho lớp học mình luôn sạch đẹp. Và bản thân chúng ta cũng nên chia sẻ công việc đó với cô từ việc nhỏ nhất, ví dụ như đem cốc nhựa đó bỏ vào thùng rác. Việc làm tuy bé nhỏ nhưng ý nghĩa vô cùng, thể hiện sự quan tâm đến cô lao công nói riêng và mọi người nói chung.

- Tự đánh giá về sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ của em với người khác trong những tháng gần đây:

Trong vài tháng qua em đã có những việc làm thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ với mọi người xung quanh, như:

• Giúp đỡ mẹ làm việc nhà;
• Quan tâm tới tình trạng sức khỏe của bà;
• Chia sẻ với bạn những khó khăn bạn gặp phải,…

Vận dụng GDCD 7 Chân trời sáng tạo bài 2

Vận dụng 1

Hãy làm một sản phẩm như: tấm thiệp, bài thơ…để thể hiện sự quan tâm, cảm thông, chia sẻ và gửi đến người em yêu quý trong gia đình, dòng họ, hàng xóm hay một nhân vật em cảm kích trong cuộc sống.

Trả lời:

• Tự làm một tấm thiệp để gửi đến mẹ nhân ngày 8/3.
• Tự làm một tấm thiệp để gửi đến thầy, cô giáo nhân ngày 20/11.
• Viết một bài thơ tặng bạn để động viên bạn mau khỏe khi bạn bị ốm.

Vận dụng 2

Em hãy viết một đoạn văn và thuyết trình trước lớp về giá trị của sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ với người khác.

Trả lời:

Mẫu 1:

Đồng cảm sẻ chia, con người sẽ có thêm sức mạnh và niềm tin để vượt qua trở ngại, khó khăn. Có thể bạn không biết nhưng một hành động rất nhỏ thôi cũng có thể cứu vớt một tâm hồn đang tuyệt vọng. Thứ này đối với bạn không là gì cả nhưng với người khác có thể là ước mơ cả đời không thể có được. Hãy đặt mình vào vị trí của những người bất hạnh hơn, bạn sẽ không chỉ cảm thông với số phận của họ mà còn biết yêu quý, trân trọng những gì mình đang có. Khi bạn biết yêu thương sẻ chia, bạn sẽ trở nên bao dung hơn, chín chắn và trưởng thành hơn. Cuộc đời của người được nhận tươi sáng hơn, cuộc đời của người cho đi cũng tươi sáng hơn. Bởi lẽ " Yêu thương cho đi là yêu thương giữ được mãi mãi ".

Mẫu 2:

Trong cuộc sống ngày nay với bộn bề lo toan mệt mỏi, người ta dần quên đi những đạo lí ứng xử cần thiết và một trong số đó là “Cảm thông chia sẻ”. Cuộc đời không luôn như ta muốn, nó luôn tiềm tàng những khó khăn trắc trở trên con đường ta đi. Đâu ai biết được ngày mai sẽ ra sao. Trong xã hội vẫn còn nhiều người có hoàn cảnh khó khăn như trẻ em lang thang cơ nhỡ, người nghèo, nạn nhân của chiến tranh, thiên tai, những người khuyết tật, người có cảnh ngộ éo le…. Mỗi con người chúng ta không ai có thể sống tách rời người thân tập thể, cộng đồng. Sự cảm thông, chia sẻ giúp người gặp khó khăn có thêm sức mạnh, nghị lực, niềm tin vào một ngày mai tươi sáng hơn. Cảm thông và chia sẻ, giúp mọi người gần gũi, gắn bó hơn và là cầu nối giữa người với người tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp. Có như vậy, gia đình mới êm ấm, hạnh phúc, xã hội mới văn mình, tốt đẹp. Không bao giờ là quá muộn để yêu thương sẻ chia với ai đó cả nên hãy mở rộng lòng mình ra để tình yêu được lan toả. Bản thân em cũng luôn tự nhắc nhở bản thân: Sống chậm lại nghĩ khác đi và yêu thương nhiều hơn. Bằng những hành động nhỏ bé mà thiết thực đem yêu thương trao gửi mọi người.

>> Tham khảo: Viết một đoạn văn về giá trị của sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ với người khác

Lý thuyết GDCD 7 Bài 2: Quan tâm, cảm thông và chia sẻ

1. Khái niệm

- Quan tâm là thường xuyên chú ý đến người khác.

- Cảm thông là đặt mình vào vị trí của người khác, nhận biết và hiểu được cảm xúc của họ.

- Chia sẻ là sự đồng cảm, san sẻ với người khác khi gặp khó khăn, hoạn nạn theo khả năng của mình.

2. Biểu hiện

- Quan tâm, cảm thông, chia sẻ được thể hiện qua lời nói, ánh mắt, nụ cười, cử chỉ,... hay những hành động hỗ trợ giúp đỡ lẫn nhau.

3. Ý nghĩa và cách rèn luyện

- Quan tâm, cảm thông, chia sẻ có ý nghĩa trong đời sống xã hội hiện nay. Qua đó, chúng ta có thể hỗ trợ, giúp đỡ và thấu hiểu lẫn nhau.

- Để rèn luyện sự quan tâm, cảm thông, chia sẻ cần:

• Quan sát, lắng nghe, đặt mình vào vị trí của người khác và luôn sẵn sàng giúp đỡ họ.
• Chủ động quan tâm, cảm thông, chia sẻ với người khác khích lệ bạn bè cùng thực hiện
• Góp ý, phê phán thói ích kỉ, thờ ơ trước khó khăn, mất mát của người khác.