Bộ đề ôn thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn 9 năm 2024 - 2025 15 Đề ôn tập giữa kì 2 Ngữ văn lớp 9 (Cấu trúc mới, có đáp án)

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I.

Đọc hiểu

1

- Câu chuyện trong đoạn trích trên được kể bằng lời của người kể chuyện.

0,5

2

- Nội dung chính của văn bản là: Ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của Dương Trạm và tình nghĩa thầy trò cao quý

0.5

3

- Lời của thầy Dương Trạm trong câu sử dụng dẫn lời nói

- Dựa vào từ “nói” và được đặt trước đó là dấu hai chấm và được đặt sau dấu gạch ngang đầu dòng

0.5

0,5

4

-Chỉ ra một yếu tố hoang đường kì ảo: …..trong áng sương mù thấy có một đám những tán vàng kiệu ngọc bay lên trên không; kế lại có một cỗ xe nạm hạt châu, kẻ theo hầu cũng rất chững chạc.

- Tác dụng của chi tiết hoang đường, kì ảo :

+ Tạo ra sự sinh động, tạo hứng thú tăng tính hấp dẫn cho người đọc.

+ Muốn bất tử hóa nhân vật Dương trạm vì đã có những phẩm chất tốt.

0,5

0,5

5

Những biểu hiện của tinh thần tôn sư trọng đạo:

– Tôn trọng, lễ phép, chăm học.

– Luôn nghĩ về công lao thầy cô, mong muốn được đền đáp.

– Người đi học cần rèn trước hết là đạo đức

Suy nghĩ của bản thân về truyền thống tôn sư trọng đạo của nhân dân ta:

Truyền thống tôn sư trọng đạo là truyền thống tốt đẹp từ xưa đến nay của nhân dân ta. Truyền thống nhằm để tôn vinh, kính trọng và sự bit ơn của mỗi cá nhân đối với người thầy của mình.

0,5

0,5

II. PHẦN VIẾT (6điểm)

1

a) Yêu cầu về hình thức, kĩ năng:

- Đảm bảo hình thức của một đoạn văn nghị luận văn học

- Đảm bảo chính tả, dùng từ, đặt câu, ngữ pháp, ngữ nghĩa tiếng Việt.

0,25

b) Yêu cầu về nội dung:

- Xác định đúng vấn đề nghị luận

- Học sinh có thể trình bày suy nghĩ, đưa ra lí lẽ riêng nhưng phải hợp lí, có tính thuyết phục và đảm bảo được những nội dung cơ bản sau:

1,75

1 Mở đoạn: Giới thiệu tên văn bản, tên tác giả, nội dung chính

- Bài thơ “ Chiều thu ” của Nguyễn Bính được đánh giá là tác phẩm viết rất hay về mùa thu trong thi ca Việt Nam. Đặc biệt trong hai khổ thơ trên con người và phong cảnh mùa thu hòa quyện với nhau làm rung động mãnh liệt lòng người.

2 Thân đoạn: Phân tích nét đặc sắc về nội dung (nghệ thuật) của đoạn thơ.

- Đặc sắc về nội dung:

+ Đọc đoạn thơ người đọc cảm nhận được vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên thật sinh động. Với sự quan sát tinh tế, lối miêu tả đầy hình ảnh và cách ví von nhân hóa tài tình của tác giả, người đọc đã hình dung ra phong cảnh thiên nhiên trong bài thơ hiện lên thật đặc sắc,đậm chất thu. Đó là không gian cao rộng “ Thăm thẳm trời xanh lộng đáy hồ”, là hương thơm của hoa trái “ Mùi hoa thiên lý thoảng chiều thu” , cây lá xanh tươi “ Lá thấp cành cao”, “chiếc mo cau”, các con vật ngộ nghĩnh “ đàn kiến trường chinh ”, “Trái na mở mắt nhìn ngơ ngác”

=>Sự phối màu sắc tinh tế, bức tranh khoáng đạt, trù phú, căng tràn sức sống được cảm nhận ở mọi giác quan gợi sự say mê, gợi lên khát khao về một tình quê vơi đầy.

+ Cùng với hình ảnh thiên nhiên đoạn thơ còn đem đến cho người đọc cảm nhận được hình ảnh con người: cảnh sắc tươi đẹp ấy trở nên đời thường dân dã hơn khi có hình bóng con người. Ngọt ngào biết bao với lời ru của bà, của mẹ “ Con cò bay lả trong câu hát / Giấc trẻ say dài nhịp võng ru”. Ý thơ làm lòng người dạt dào bao niềm thương mến, nghĩa nặng tình sâu.

- Về nghệ thuật:

+ Thể thơ 7 chữ bình dị,

+ Âm hưởng thơ nhẹ nhàng tha thiết lắng sâu.

+ Sử dụng tài hoa các biện pháp tu từ: nhân hóa, so sánh,liệt kê, sử dụng các từ láy biểu cảm…

3. Kết đoạn:

- Nhà thơ có cái tâm đẹp, có tâm hồn tinh tế, sự tưởng tượng sáng tạo độc đáo,sử dụng từ ngữ điêu luyện tạo nên một bức tranh “Thi trung hữu họa”.

- Ẩn sau những vần thơ là tình yêu thiên nhiên, yêu con người, yêu quê hương đất nước của nhà thơ.

Lưu ý:

Nếu không đúng hình thức đoạn văn trừ 0,5 điểm

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

4,0

b. Xác định đúng yêu cầu của đề.

Viết bài văn nghị luận trình bày quan điểm về vấn đề suy giảm tài nguyên rừng ở nước ta hiện nay.

0,5

c. Yêu cầu đối với bài văn nghị luận

HS có thể trình bày theo nhiều cách, nhưng đảm bảo các yêu cầu sau:

A/ Mở bài (0,5 đ)

+ Dẫn dắt vào vấn đề

+ Nêu vấn đề nghị luận: suy giảm tài nguyên rừng ở nước ta hiện nay.

B/ Thân bài (2,5 đ)

1.Giải thích thế nào là suy giảm tài nguyên rừng?

-Tài nguyên rừng là quần xã sinh vật bao gồm các loại cây rừng, các loài thực vật, động vật, nấm, vi sinh vật, đất… trong một khu vực nào đó.

-Suy giảm tài nguyên rừng là sự suy giảm về số lượng và chất lượng trong hệ sinh thái rừng, làm giảm chức năng của rừng.

2. Thực trạng của vấn đề suy giảm tài nguyên rừng ở nước ta hiện nay:

-Những năm gần đây, diện tích rừng tự nhiên ở Việt Nam ngày càng giảm nhanh, chất lượng rừng suy thoái nặng nề. Hiện tượng này xảy ra ở hầu như các khu vực rừng trên cả nước và ngày càng nghiêm trọng. Trong giai đoạn từ năm 2011 đến nay, diện tích rừng bị thiệt hại ước hơn 22.800ha, trong đó, rừng bị cháy khoảng 13.700ha, còn lại do bị chặt phá trái phép. Bình quân mỗi năm nước ta suy giảm khoảng 2.500ha rừng.

-Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm 2021, cả nước phát hiện 2.653 vụ vi phạm các quy định về bảo vệ rừng, giảm 13% so với năm 2020. Diện tích rừng bị thiệt hại là 1.229ha, tăng 527ha. Qua đây cho thấy, diện tích rừng bị thiệt hại đã có giảm so với những năm trước đây nhưng mỗi năm vẫn có hàng nghìn hecta biến mất.

-Theo báo điện tử “Đảng Cộng Sản Việt Nam” ngày 13/09/2023: Khu vực Tây Nguyên vẫn là trọng điểm phá rừng, khai thác, mua bán, vận chuyển, chế biến lâm sản trái pháp luật. Theo kết quả công bố hiện trạng rừng năm 2019, tổng diện tích có rừng của khu vực này là gần 2,6 triệu hecta, chiếm 17,5% diện tích có rừng cả nước. Tỷ lệ che phủ rừng đạt hơn 45,9%. Trong năm 2019 và 5 tháng đầu năm 2020, các tỉnh Tây Nguyên đã phát hiện 4.863 vụ vi phạm pháp luật về lâm nghiệp.

HS có thể đưa ra nhiều biểu hiện khác …

3. Nguyên nhân của suy giảm tài nguyên rừng ở nước ta hiện nay.

- Nguyên nhân chủ quan: hoạt động của con người khai thác rừng quá mức để phục vụ sản xuất, phát triển kinh tế…

- Nguyên nhân khách quan:

+ Do hậu quả chiến tranh.

+ Cháy rừng.

+ Do biến đổi khí hậu

+Tăng dân số, giá cả nông sản tăng cao, thiếu kinh phí bảo vệ rừng, quản lý kém hiệu quả của các công ty lâm nghiệp, quản lý yếu kém của địa phương

+ Do chính sách hưởng lợi cho người tham gia phát triển rừng chưa hợp lý.

+ Đầu tư bảo vệ và phát triển rừng tự nhiên mới chỉ tập trung cho rừng phòng hộ và rừng đặc dụng....

HS có thể đưa ra nhiều nguyên nhân khác …

4. Hậu quả của việc suy giảm tài nguyên rừng ở nước ta hiện nay.

- Khi rừng suy giảm sẽ làm cho tình trạng biến đổi khí hậu, hiệu ứng nhà kính tăng lên, làm Trái Đất ấm dần lên, hạn hán, nước biển dâng cao, ô nhiễm môi trường, đói kém… Theo Tổng cục Phòng, Chống thiên tai, mỗi năm nước ta xảy ra khoảng 10-15 trận lũ quét, sạt lở đất, đặc biệt là tại các vùng núi phía Bắc, Trung bộ, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ.

- Mất môi trường sống của nhiều loài sinh vật → suy giảm đa dạng sinh học, ảnh hưởng đến cảnh quan thiên nhiên của đất nước.

- Con người bị mất đi nguồn cung cấp nguyên liệu cho sản xuất, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế.

- Rừng suy giảm ảnh hưởng xấu đến môi trường, từ đó tác động xấu đến sức khỏe của con người, môn loài…

HS có thể đưa ra nhiều hậu quả khác …

5. Làm thế nào để giảm thiểu sự suy giảm rừng ở nước ta hiện nay?

- Mỗi người cần nâng cao ý thức của mình trong việc bảo vệ rừng, không chặt phá, khai thác rừng bừa bãi.

- Tích cực tham gia các hoạt động trồng cây gây rừng, các phong trào “Tết trồng cây”…

- Tuyên truyền những người xung quanh cùng chung tay giữ gìn, bảo vệ rừng, đồng thời lên án, phê phán những hành động phá hủy rừng…

HS có thể đưa ra nhiều biện pháp khác …

3/ Kết bài ( 0,5 đ)

+ Khẳng định vấn đề rừng bị suy giảm nghiêm trọng và sự tất yếu phải khắc phcụ hiện tượng này.

+ Liên hệ bản thân là học sinh cần có ý thức bảo vệ rừng.

Lưu ý: Nếu học sinh nêu đúng luận điểm nhưng luận cứ không phù hợp, giáo viên nên linh hoạt căn cứ vào thực tế bài làm của học sinh để cho điểm . Ví dụ học sinh bị lẫn lộn thực trạng và hậu quả…

3,5