Bài văn mẫu lớp 12: Nghị luận xã hội về cá nhân và tập thể Tài liệu ôn thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn

Trong cuộc sống của chúng ta, ai ai cũng có rất nhiều mối quan hệ riêng. Có những mới quan hệ cá nhân và những mối quan hệ tập thể. Đây là hai lối sống trái ngược nhau, nảy sinh rất nhiều vấn đề với mỗi người

Sau đây mời các bạn cùng theo 4 bài văn mẫu lớp 12: Nghị luận xã hội về cá nhân và tập thể được chúng tôi tổng hợp từ những bài văn mẫu hay nhất của các bạn học sinh trên toàn quốc. Mời các bạn cùng theo dõi.

Nghị luận xã hội về cá nhân và tập thể - Mẫu 1

Đã ai tùng một lần đọc những lời thơ đấy giục giã của nhà thơ Nazim Hilsme "Nếu tôi không đốt lửa; Nếu anh không đốt lửa; Nếu chúng ta không đốt lửa; thì làm sao Bóng tối sẽ trở thành Ánh sáng!". Bóng tối sẽ tan đi và ánh sáng sẽ ngập tràn nếu anh hành động, tôi hành động và chúng ta cùng hành động. Trong cái ánh sáng rạng ngời xua tan bóng tối ấy có ánh sáng của tôi, của anh và của tất cả chúng ta. Và hôm nay, nhà thơ Tố Hữu đã mượn tiếng ru dịu êm của mẹ qua bài thơ "Tiếng ru" của mình, một lần nữa gợi cho chúng ta hiểu thêm về mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể, xã hội, giữa một con người với mọi người. Một ngôi sao không làm nên bầu trời đêm rực sáng. Một bông lúa chín chẳng làm nên mùa vàng bội thu. Một con người nhỏ bé đáng kể gì trong cõi nhân gian rộng lớn. Đất thấp thế nhưng nhờ có đất mà núi mới cao. Sông nhỏ thế thôi nhưng nhờ sông mà biển mới mênh mông đến vậy.

Một cá nhân bé nhỏ sẽ không là gì cả so với một cộng đồng to lớn. Nhưng ngược lại, những gì lớn lao, vĩ đại lại được tạo nên từ những điều hết sức nhỏ bé mà thôi. Sống trên đời, ai cũng mong muốn mình được thể hiện và khẳng định bản thân, phần cá nhân của mình. Đó là mong ước tự nhiên và chính đáng. Phần riêng ấy được thể hiện ở những khát khao, hoài bão của bản thân là niềm mong mỏi mình phải có vị trí nào đó trong mắt mọi người. Phần cá nhân bé nhỏ của mỗi người ấy cần được thể hiện, được khẳng định, được tôn trọng và ghi nhận. Chính "cái tôi" ấy tạo nên giá trị và bản sắc của mỗi cá nhân trong cộng đồng, làm cá nhân đó không bị hòa tan, không lẫn vào người khác. Tôi yêu những vạt nắng trải dài trên cánh đồng bát ngát, yêu những triền đê xanh thơm mùi cỏ non. Còn bạn, bạn yêu những ánh đèn màu rực rỡ của thành phố hoa lệ về đêm, yêu những tò nhà chọc trời nguy nga, tráng lệ. Tôi và bạn có những tình yêu khác nhau, quan điểm sống khác nhau, và chính sự khác nhau ấy đã làm nên "cái tôi" riêng của mỗi cá nhân chúng ta. Phần tôi ấy được thể hiện bằng nhiều cách: bằng sự yêu thương, bằng những nỗ lực, phấn đấu học tập, lao động hay chỉ đơn giản là những sở thích riêng của chúng ta mà thôi.

Ở mỗi thời kì, ta đều thấy sự xuất hiện của những cá nhân vĩ đại, xuất sắc. Bằng tài năng của mình, họ đã đóng góp rất nhiều cho cộng đồng, xã hội. Họ có thể là những nhà khoa học, bằng những phát minh của minh đem lại sự phát triển cho đời sống của nhân loại như Đác-uyn, Marie Curie... Họ có thể là những nhà cách mạng, bằng sự nghiệp chính trị của mình mà đem lại hòa bình cho cả một dân tộc, một đất nước như Bác Hồ - vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam ta. Nhưng dù cá nhân có hoàn thiện, có lớn lao vĩ đại đến đâu đi chăng nữa nhưng cũng sẽ không là gì so với sức mạnh của cả một dân tộc. Cá nhân ấy khác nào một hạt cát với một sa mạc một giọt nước với một đại dương rộng lớn, một thân cây giữa bạt ngàn rừng xanh... Mất đi một hạt cát sa mạc vẫn cứ mênh mông; mất đi một giọt nước thì đại dương vẫn cứ bao la, mất đi một bông hoa thì mùa xuân vẫn cứ muôn phần rực rỡ... Một vĩ nhân, một anh hùng làm sao làm nên sự nghiệp lớn nếu không có sự kề vai góp sức của mọi người. Một cá nhân bé nhỏ làm sao tạo được sự nghiệp lớn lao khi chỉ làm một mình mình. Ta phải biết rằng cùng với ta, bên cạnh ta còn có sự chung tay góp sức cùng ta làm nên việc lớn. Nhìn lại lịch sử chiên đấu hào hùng của dân tộc, ta thấy rằng sở dĩ ta có thể dệt nên những trang sử vẻ vang, ta có thể anh dũng chiến đấu giành thắng lợi, đem lại hòa bình, tự do cho dân tộc được vì sự đồng lòng, đoàn kết của nhân dân. Chính những cá nhân nhỏ bé, riêng lẻ đã tạo nên một sức mạnh tập thể vô cùng lớn lao, có thể quét sạch quân thù. Hay hình tượng người anh hùng Thánh Gióng, nhờ có cơm áo của bà con làng xóm mà Gióng vươn vai trở thành tráng sĩ, xông pha trận mạc đánh tan giặc Ân. Hình tượng ấy đã được truyền thuyết hóa, thực chất đó chính là tinh thần đoàn kết của nhân dân đồng lòng chống giặc.

Qua đó, ta thấy sự khiêm tốn nhìn nhận, đánh giá vai trò của mỗi cá nhân trong cộng đồng quan trọng biết bao. Biết là thế nhưng chúng ta cũng đừng vì mỗi cá nhân vô cùng nhỏ bé mà quên đi sự đóng góp của bản thân để tạo nên cộng đồng, chúng ta đừng chi biết hưởng thụ những đóng góp của người khác mà làm mờ nhạt đi vai trò của mình, làm mình trở thành gánh nặng cho người khác, cho cộng đồng, xã hội. Bởi lẽ tất cả mọi thứ lớn lao đều được hình thành từ những gì bé nhỏ nhất. Một hạt cát bé nhỏ thật nhưng nếu không có những hạt cát kia thì làm gì sa mạc mênh mông đến vậy. Một giọt nước không là gì nhưng biển làm sao bao la khi không còn những giọt nước ấy. Vì vậy, ta có thể thấy cá nhân là một nhân tố quan trọng, là cơ sở để hình thành nên cộng đồng tập thể. Để những cá nhân có thể đóng góp sức mình vào phần chung to lớn, chúng ta không được quyền quên đi những đóng góp của họ. Vì biết đâu nỗi buồn bị lãng quên sẽ làm giảm đi nhiệt huyết trao tặng của họ, dù cho những đóng góp kia cho đi không phải mục đích là được nhận về. Như những người lính tuổi còn rất trẻ đã cho đi tuổi xuân, cho đi xương máu của mình vì một cái chung to lớn. Hay những người mẹ Việt Nam anh hùng đã đóng góp từng củ khoai, bát gạo cho các chiến sĩ, đóng góp cả những đứa con ưu tú cùa mình để rồi âm thẩm khóc nghẹn trong lặng lẽ khi hay tin các anh hi sinh, các anh không về. Các mẹ đã hi sinh hạnh phúc riêng của mình vì cộng đồng, vì tập thể to lớn kia. Những con người ấy họ đã cho đi mà có nề hà chi. Họ hi sinh cái phần cá nhân bé nhỏ của mình đâu phải vì huy chương, vì chiến công. Họ ra đi mà không cần đền đáp lại. Nhưng những lòng biết, những niềm cảm thông chia sẻ của chúng ta sẽ làm họ vui hơn rất nhiều, sẽ giúp họ cảm thấy ấm áp mà nhiệt tình hơn trong trao tặng. Chúng ta cũng không nên đóng góp sức mình mà lại đòi hỏi một sự công nhận thật tương xứng với công lao mà mình bỏ ra. Vì đó thực chất chi là một cuộc trao đổi chứ không phải cho đi vì cộng đổng. Vì vậy, chúng ta phải có quan niệm: mình vì mọi người, mọi người mình. Chúng ta cho đi thì ta sẽ được nhận về. Dù có lớn hay không thì sự nhận về ấy vẫn luôn có ý nghĩa.

"Ta là con chim hót; Ta là một cành hoa; Ta nhập vào hòa ca; Một nốt trầm xao xuyến...” (Thanh Hải)

Nhà thơ Thanh Hải cũng đã từng suy nghĩ về triết lí này trong cuộc đời sáng tác văn chương của ông. Ông muốn làm một chú chim để dâng cho đời tiếng hót, muốn làm một bông hoa điểm tô thêm sắc hương cho cuộc sông, một nốt nhạc trầm để lại cho người nghe những dư âm xao xuyến. Và ông gọi đó là "Mùa xuân nho nhỏ" của mình. Khát khao của ông, ước muốn của ông nhỏ bé thật nhưng nó đáng quý biết bao. Vậy đây, cuộc sống của chúng ta là thế. Ông chỉ muốn được là góc nhỏ của mùa xuân vì ông biết rằng mùa xuân lớn kia, mùa xuân của thiên nhiên, của đất nước. Từ mùa xuân bé nhỏ ấy, ta mới thấy ước muốn đóng góp lúc nào nó cũng đáng quý, dù đóng góp nhỏ bé hay lớn lao thi nó cũng có ý nghĩa vô cùng. Ta và tôi, cá nhân và cộng đồng... tất cả đã tạo nên mối quan hệ mật thiết giữa những điều bé nhỏ và những thứ lớn lao trong cuộc sống. Đó chính là triết lí sống vô cùng đúng đắn mà con người đúc kết được từ những thực tế cuộc sống. Tiếng ru giản dị, mượt mà, êm đềm nhưng ẩn chứa trong nó là bài học lớn lao. Và tiếng ru đấy vẫn luôn đồng hành trong hành trang cuộc đời của chúng , từ thuở bé cho đến khi trưởng thành, giúp ta nhận thức được mối quan hệ giữa cá nhân và cộng đồng trong cuộc sống, dạy ta biết đóng góp, biết cho đi tạo nên những bông hoa, những bài ca, những mùa xuân rực rỡ cho đời, người và cho cả chính chúng ta.

Nghị luận xã hội về cá nhân và tập thể - Mẫu 2

Trong cuộc sống của chúng ta, ai ai cũng có rất nhiều mối quan hệ riêng. Có những mới quan hệ cá nhân và những mối quan hệ tập thể. Đây là hai lối sống trái ngược nhau, nảy sinh rất nhiều vấn đề với mỗi người. Chính điều này đôi khi vô tình tạo nên những vấn đề đáng nói trong cuộc sống.

Những cá nhân chính là những con người đơn lẻ, chỉ có một mình và hoạt động một mình trong xã hội. Còn tập thể thì hoàn toàn ngược lại, đó là tập hợp của một nhóm người, bao gồm nhiều cá nhân hợp lại hoạt động cùng nhau trong một hoàn cảnh nào đó. Đây là mô tả đơn giản nhất về cá nhân và tập thể.

Trong môi trường hoạt động cụ thể, cá nhân và tập thể có mối liên quan mật thiết, bổ trợ cho nhau. Một nhóm bao gồm những cá nhân, thành viên tốt, sẽ trở thành một tập thể tốt, cùng nhau phát triển. Vì có thể khẳng định rằng, không có người nào hoạt động một mình, mang chủ nghĩa cá nhân mà có thể phát triển tốt được. Các cụ xưa đã có câu:

Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.

Câu tục ngữ này có ý nghĩa răn dạy chúng ta cần phải giúp đỡ, tương trợ lẫn nhau trong mọi hoàn cảnh. Bất cứ việc gì, một người không làm được thì sẽ làm được với sự giúp đỡ của những người khác. Ví dụ như khi chúng ta còn ngồi trên ghế nhà trường, không phải học sinh nào cũng giỏi như nhau. Vậy nhưng các em trong cùng lớp biết đoàn kết, giúp đỡ, cùng nhau học tập chăm chỉ, thì sẽ tạo nên một lớp với những thành viên có kết quả học tập tốt. Hay đến khi chúng ta đi làm. Chắc chắn một cá nhân dù có giỏi đến mấy, cũng không thể hoạt động hiệu quả nếu không có những đồng nghiệp, cộng sự tốt. Khi làm việc theo nhóm, chúng ta có thể cùng nhau chia sẻ những khó khăn, khúc mắc gặp phải, rồi đưa ra nhiều ý tưởng, sáng kiến phù hợp cho công việc. Có như vậy chúng ta mới có thể cùng nhau phát triển, đạt được những công việc đã đề ra.

Vậy nhưng xã hội lúc nào cũng vậy, cũng tồn tại những người tốt và người không tốt. Có những cá nhân không tốt làm ảnh hưởng xấu đến tập thể. Họ làm những điều sai trái, nhưng lại không chịu thừa nhận. Thậm chí là nhiều khi lén lút thực hiện những hành vi không đúng đắn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả, dẫn đến cả tập thể của họ phải chịu những hậu quả không đáng. Từ đó, sẽ có những cá nhân không tốt bị đào thải ra khỏi tập thể. Và nếu họ không chịu cố gắng thay đổi, sửa chữa lỗi lầm, chắc chắn sẽ không bao giờ có được kết quả tốt trong cuộc sống. Bên cạnh đó, trong một tập thể cũng cần phải có tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái chứ không nên đố kỵ, ghen ghét nhau. Nếu lúc nào cũng mang tâm lý ganh đua, ghen ghét, sợ thua thiệt…chắc chắn tập thể đó sẽ tồn tại nhiều vấn đề mà nếu không giải quyết, sớm muộn gì cũng sẽ trở thành một tập thể yếu kém, không thể phát triển được.

Có thể thấy, để phát triển tốt cũng như thực hiện được những điều mình mong muốn, mỗi cá nhân cần phải tự hoàn thiện mình. Sau đó chúng ta sẽ cùng làm việc, cùng ở bên nhau và xây dựng một tập thể tốt, vững mạnh để cùng nhau phát triển, đạt được những thành tựu, mục tiêu đã đề ra.

Nghị luận xã hội về cá nhân và tập thể - Mẫu 3

Người xưa đã dạy rằng: “Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại lên hòn núi cao”. Câu ca dao, tục ngữ như muốn nhắn gửi, muốn răn dạy con cháu ta phải biết sống đoàn kết, yêu thương, tương trợ lẫn nhau. Cũng giống như câu chuyện về bó đũa của người cha, dạy anh em trong nhà khi biết đoàn kết thì không có bất kỳ một tác động, một sóng gió nào có thể quật ngã. Những lời dạy đó vẫn mãi có giá trị. Một bài học về cách sống giữa người với người, giữa cá nhân với tập thể.

Định nghĩa về cá nhân và tập thể rất rõ ràng. Cá nhân là đơn, là một con người cụ thể trong một môi trường xã hội, một tổ chức, một tập thể. Còn tập thể chính là một tổ hợp, tập hợp những cá nhân ghép lại, tụ tập lại, cùng nhau tham gia vào một hoạt động, một công việc chung nào đó trong xã hội. Và ví dụ điển hình của tập thể đó chính là một cơ quan, một nhóm, hay trong môi trường học tập là một tổ, một lớp…..

Trong cuộc sống này, các cá nhân, tập thể luôn luôn có mối quan hệ qua lại với nhau, bổ trợ, hỗ trợ cho nhau để cùng phát triển. Mỗi cá nhân khi thực hiện tốt mọi việc, mọi quy định sẽ xây dựng, tạo dựng và phát triển nên thành một tập thể tốt. Ngược lại một tập thể tốt là khi các cá nhân trong tập thể đó luôn có sự tôn trọng, bình đẳng, cùng quan tâm giúp đỡ nhau thực hiện vì một mục đích, một lợi ích chung. Trên thực tế, không thể nào tồn tại những cá nhân đơn lẻ, và càng không thể có sự phát triển một cách độc lập, mỗi người, mỗi cá nhân đều cần đến một môi trường tập thể. Chính tập thể sẽ là điều kiện để cho các cá nhân có thể phát triển hơn, có sự trao đổi, trau dồi. Là nơi để cá nhân phải phấn đấu, phải nổ lực, hoàn thiện, cũng là nơi để cá nhân sẽ chia, cảm nhận được sự tồn tại cũng như lợi ích của mình. Còn cá nhân chính là tiền đề là đóng góp cho sự vững mạnh của tập thể. Cá nhân và tập thể chính là sự cộng sinh cho nhau.

Dù ở trong bất kỳ một hoàn cảnh nào đi chăng nữa, chúng ta cũng thấy được rằng, vai trò của cả cá nhân và tập thể đều như nhau. Nhìn vào môi trường học tập, ta sẽ thấy rõ khi một nhà trường, một lớp học đạt được những thành tựu xuất sắc, là những trường điểm, trường đứng đầu ở cả nước, ở tỉnh thì tại môi trường đó, những học sinh phải biết đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau, biết phấn đấu trong học tập, lao động. Biết thi đua lành mạnh, biết tham gia và hưởng ứng tốt các phong trào. Một tập thể thì điều quan trọng chính là sự giúp đỡ, đoàn kết. Không phải ai trong một tập thể lớp học cũng đều giỏi giống nhau. Có bạn giỏi, có bạn yếu, nhưng khi biết kèm cặp, giúp đỡ nhau thì kết quả học tập sẽ trở nên tốt lên, những bạn khỏe mạnh giúp đỡ những bạn yếu hơn. Trường, lớp là điều kiện để tạo nên chất xúc tác đó. Khi cả tập thể đưa ra mục đích và cùng nhau làm để đạt được thì nhất định sẽ thành công.

Nhưng bên cạnh đó, cũng có rất nhiều người lại không biết đến sức mạnh của tập thể. Trở thành những con sâu làm hư hỏng nồi canh ngon. Và đôi khi những tấm gương xấu đó, khiến cho tập thể trở nên yếu kém đi. Một bạn đua đòi, ăn chơi, không lo học hành, đến kì thi thì quay cóp, gian lận, lại hay chửi tục chửi bậy….làm cho nhiều người khó chịu, nhưng cũng khiến nhiều bạn học sinh khác noi theo. Cũng có nhiều trường hợp, tập thể lại không biết tạo điều kiện cho cá nhân phát triển đồng đều, hoặc có nhiều trường hợp còn láy đi lợi ích cá nhân, khiến cho nhiều người mất mãn. Đây là mặt trái của xã hội vì vậy cần lên án và loại bỏ.

Chúng ta hãy sống lành mạnh, hãy sống tốt để xây dựng một tập thể tốt, vững mạnh. Hãy chọn bạn để chơi và chọn nơi mà ơi, cần chủ động tìm những tập thể tốt để gia nhập để tham gia, để phát triển. Bên cạnh đó, phải biết tránh, biết phê phán những cá nhân tiêu cực trong tập thể, bản thân cũng phải rèn luyện ý chí và tư tưởng vững mạnh để có thể tránh xa những thói xấu, để không bị lây nhiễm.

Nghị luận xã hội về cá nhân và tập thể - Mẫu 4

Trong xã hội hiện nay, việc định hướng phát triển giữa cá nhân và làm việc tập thể luôn luôn tồn tại song song. Mỗi người có một xu hướng, tính cách làm việc khác nhau, thế nhưng việc dung hòa giữa cái tôi cá nhân và tập thể là điều rất quan trọng.

Cá nhân là những người đơn lẻ sống trong một xã hội to lớn. Tập thể bao gồm nhiều cá nhân thành viên gộp lại thành những cộng đồng, làng xã. Những nhóm 3-5 người, hay những ngôi làng có hàng chục, trăm hộ dân sinh sống là mẫu hình tiêu biểu cho mô hình tập thể.

Cá nhân tựa như những viên gạch trong một ngôi nhà tập thể to lớn. Khi mỗi cá nhân tốt sẽ dựng nên một tập thể vững mạnh. Nhiều người nghĩ rằng, cá nhân không hề liên quan đến tập thể, nơi có những người không có mối quan hệ thân thích, máu mủ. Thế nhưng, cá nhân muốn tồn tại, phát triển lâu dài thì cần có sự trợ giúp của cả một tập thể. Tập thể sẽ có thể tạo điều kiện cho mỗi cá nhân phát triển, trau dồi. Cũng như Bác Hồ không thể một mình cứu nước, giải phóng dân tộc Việt Nam khi không có sự chung tay, giúp đỡ của cả một tập thể nhân dân.

Hay trong một môi trường làm việc, các thành viên, cá nhân sẽ chẳng thể nào vượt qua được hết khó khăn trong công việc khi tự lực một mình. Họ cần có sự đông viên của các đồng nghiệp, sự dẫn đắt của những người trưởng nhóm, trưởng phòng. Ông cha ta đã có câu “ Một cây làm chẳng nên non/ ba cây chụm lại nên hòn núi cao”. Một cá nhân có vững mạnh đến lâu cũng không thể sánh ngang với sức mạnh của cả một tập thể.

Mỗi người sẽ có những suy nghĩ, màu sắc khác nhau. Tuy có những lúc cãi vã, tranh chấp vì cái tôi cá nhân, thế nhưng nếu họ biết nhường nhịn, gạt bỏ và sống chung vì mục đích tập thể sẽ tạo nên một sức mạnh vô cùng to lớn. Mỗi người sống chung một cộng đồng xã hội,cần biết san sẻ, giúp đỡ lẫn nhau. Những người giàu có thể giúp đỡ cho người nghèo, người trẻ tuổi có thể giúp đỡ người già yếu. Những hoạt động chung tay về cộng đồng, như cứu giúp người neo đơn, mổ tim chữa bệnh cho trẻ em nghèo được xây dựng ra đều là nhờ công đóng góp của tập thể những người tốt bụng.

Tuy nhiên, trong xã hội hiên nay, có nhiều người vẫn chỉ biết đặt mưu cầu, lợi ích cá nhân lên trên lợi ích tập thể. Như những quan chức tham quan, lấy tiền của dân mà không hề lo lắng cho cuộc sống của nhân dân. Những vị bác sĩ làm việc tắc trách, gây nên nhiều cái chết oan của bệnh nhân cũng là những con người sống không biết vì tập thể. Mỗi một cá thể đều là những mắt xích quan trọng trong bộ máy hoạt động của một doanh nghiệp, cộng đồng. Vì vậy, nếu chỉ vì những lý do cá nhân, bỏ bê công việc sẽ làm ảnh hưởng tới cả một tập thể lớn mạnh. Xét đến những bạn học sinh yếu kém, nếu thầy cô hay các bạn học sinh giỏi chỉ chăm chút tới thành tích cá nhân mà không giúp đỡ các bạn khác, thì mãi mãi tập thể, xã hội ấy chẳng thể nào lớn mạnh.

Biết chia sẻ, biết sống vì tập thể, nói thì dễ nhưng khi làm thì rất khó. Con người thường có tính ích kỉ, chỉ muốn lợi cho bản thân. Nếu mỗi người biết nghĩ cho người khác một chút thôi, tự mình chăm chút, giữ gìn môi trường thì có lẽ, cuộc sống của chúng ta không bị quá nặng nề, áp lực từ những vấn đề thời sự như ô nhiễm môi trường tăng cao, tỷ lệ bệnh tật bùng nổ.