Bộ đề đọc hiểu Bến quê (Có đáp án) 2 Đề đọc hiểu Bến quê của Nguyễn Minh Châu

Bộ đề đọc hiểu Bến quê của Nguyễn Minh Châu gồm 2 đề, có đáp án kèm theo, giúp các em học sinh lớp 9 hiểu rõ hơn, có thêm nhiều thông tin bổ ích, dễ dàng trả lời câu hỏi đọc hiểu truyện ngắn Bến quê.

Với 2 đề đọc hiểu Bến quê hay nhất dưới đây, các em sẽ hiểu rõ hơn về tác phẩm, tác giả, những điều mà Nguyễn Minh Châu muốn gửi gắm thông qua truyện ngắn này. Bên cạnh đó, có thể tham khảo bộ đề đọc hiểu Chị em Thúy Kiều, Cảnh ngày xuân, Mùa xuân nho nhỏ, Sang thu để vận dụng cách hiểu, tư duy rèn kỹ năng trả lời đọc hiểu thật tốt.

Đề đọc hiểu Bến quê - Đề 1

Đọc đoạn trích dưới đây và trả lời các câu hỏi:

“Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiết trời đầu thu đem đến cho con sông Hồng một màu đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra. Vòm trời cũng như cao hơn. Những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt nước lên những khoảng bờ bãi bên kia sông, và cả một vùng phù sa lâu đời của bãi bồi ở bên kia sông Hồng lúc này đang phô ra trước khuôn cửa sổ của gian nhà bác Nhĩ một thứ màu vàng thau xen với màu xanh non – những màu sắc thân thuộc quá như da thịt, như hơi thở của đất màu mỡ. Suốt đời Nhĩ đã từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái đất, đây là một chân trời gần gũi, mà lại xa lắc vì chưa hề bao giờ đi đến – cái bờ bên kia sông Hồng ngay trước cửa sổ nhà mình.”

Câu 1: Đoạn văn trên trích trong tác phẩm nào? Của ai? Nêu hoàn cảnh sáng tác.

Câu 2: Đoạn văn trên sử dụng phương thức biểu đạt chính nào?

Câu 3: Nội dung chính của đoạn văn đề cập đến vấn đề gì?

Câu 4: Trong đoạn văn, tác giả đã diễn tả nội tâm nhân vật bằng cách nào?

Câu 5: Đoạn văn diễn tả tâm trạng gì của nhân vật Nhĩ?

Câu 6: Nêu ý nghĩa cách sử dụng các từ ngữ “gần gũi” và “xa lắc” trong câu văn “Suốt đời Nhĩ đã từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái đất, đây là một chân trời gần gũi, mà lại xa lắc vì chưa hề bao giờ đi đến – cái bờ bên kia sông Hồng ngay trước cửa sổ nhà mình”.

Câu 7: Xác định cụm từ làm thành phần câu trong câu "Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiết trời đầu thu đem đến cho con sông Hồng một màu đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra". Cho biết mỗi cụm từ đó làm thành phần gì của câu.

Câu 8: Xét về cấu tạo ngữ pháp, câu "Vòm trời cũng như cao hơn" thuộc kiểu câu gì? Phân tích cấu tạo ngữ pháp của câu đó.

Câu 9: Chỉ ra các thành phần phụ chú trong đoạn văn.

Câu 10: Xác định biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn. Nêu giá trị biểu cảm của biện pháp tu từ đó.

ĐÁP ÁN

Câu 1: Đoạn văn trên trích trong tác phẩm Bến quê của tác giả Nguyễn Minh Châu.

Hoàn cảnh sáng tác: Truyện ngắn Bến quê in trong truyện cùng tên của Nguyễn Minh Châu, xuất bản năm 1985

Câu 2: Đoạn văn trên sử dụng phương thức biểu đạt chính là: miêu tả và biểu cảm.

Câu 3: Nội dung chính của đoạn văn là miêu tả cảnh đẹp huy hoàng ở bờ bên kia sông Hồng qua khung cửa sổ nhà Nhĩ.

Câu 4: Trong đoạn văn, tác giả đã diễn tả nội tâm nhân vật bằng cách:

• Gián tiếp qua ngoại cảnh
• Trực tiếp diễn tả ý nghĩ, cảm xúc

Câu 5: Đoạn văn diễn tả tâm trạng của nhân vật Nhĩ: vừa gắn bó, yêu thương, vừa pha chút nuối tiếc, ân hận khi ngắm khung cảnh thiên nhiên nơi bãi bồi thân thuộc ngay trước cửa sổ nhà mình.

Câu 6: Các từ ngữ “gần gũi” và “xa lắc” trong câu văn “Suốt đời Nhĩ đã từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái đất, đây là một chân trời gần gũi, mà lại xa lắc vì chưa hề bao giờ đi đến – cái bờ bên kia sông Hồng ngay trước cửa sổ nhà mình”: nhấn mạnh sự tương phản giữa khoảng cách địa lí của bãi bồi bên sông cận kề nhà Nhĩ, nhưng vì Nhĩ chưa bao giờ đặt chân đến nên bãi bồi trở nên xa lạ. Qua đó thể hiện một nghịch lí thường gặp trong cuộc sống.

Câu 7: Xác định cụm từ làm thành phần câu trong câu "Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiết trời đầu thu đem đến cho con sông Hồng một màu đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra" là:

• Trạng ngữ: Bên kia những hàng cây bằng lăng
• CN1: tiết trời đầu thu
• VN1: đem đến cho con sông Hồng một màu đỏ nhạt
• CN2: mặt sông
• VN2: như rộng thêm ra

Câu 8: Xét về cấu tạo ngữ pháp, câu "Vòm trời cũng như cao hơn" thuộc kiểu câu đơn.

Phân tích cấu tạo ngữ pháp của câu đó:

• CN: Vòm trời
• VN: cũng như cao hơn

Câu 9: Các thành phần phụ chú trong đoạn văn là:

• “những màu sắc thân thuộc quá như da thịt, hơi thở của đất màu mỡ”.
• “cái bờ bên kia sông Hồng ngay trước cửa sổ nhà mình”

Câu 10: Biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn là: phép so sánh.

Giá trị biểu cảm của biện pháp tu từ đó là:

• Với phép tu từ so sánh, tác giả gợi một không gian có chiều sâu và bề rộng: từ những bông bằng lăng ngay phía ngoài cửa sổ đến con sông Hồng với màu đỏ nhạt lúc đã vào thu, vòm trời và bãi bồi bên kia sông.
• Đây là một cảnh đẹp chỉ có thể cảm nhận được bằng những cảm xúc tinh tế: những chùm hoa thưa thớt nhưng lại đậm sắc hơn, mặt sông Hồng như rộng thêm ra, vòm trời như cao hơn, “những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt nước lên những khoảng bờ bãi bên kia sông…”. Những cảnh sắc ấy vốn rất quen thuộc, gần gũi nhưng lại như rất mới mẻ với Nhĩ, tưởng chừng như lần đầu tiên anh mới gặp.

Đề đọc hiểu Bến quê - Đề 2

Đọc kĩ đoạn văn trích trong truyện ngắn “Bến quê” của Nguyễn Minh Châu và trả lời các câu hỏi bằng cách khoanh tròn chữ cái ở đầu câu trả lời đúng.

“Ngoài cửa sổ bây giờ những bông hoa bằng lăng đã thưa thớt – Cái giống hoa ngay khi mới nở, màu sắc đã nhợt nhạt. Hẳn có lẽ ví đã sắp hết mùa, hoa đã vãn trên cành, cho nên mấy bông hoa cuối cùng còn sót lạc trở nên đậm sắc hơn

Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiết trời đầu thu đem đến cho con sông hồng một màu đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra. Vòm trời cũng như cao hơn. Những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt nước lên những khoảng bờ bãi bên kia sông, và cả một vùng phù sa lâu đời của bãi bồi ở bên kia sông Hồng lúc này đang phô ra trước khuôn cửa sổ của gian gác nhà Nhĩ một thứ màu vàng thau xen với màu xanh non – Những màu sắc thân thuộc quá như da thịt, hơi thở của đất màu mỡ – Suốt đời Nhĩ đã từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái đất, đây là một chân trời gần gũi, mà lại xa lắc vì chưa bao giờ đi đến – “cái bờ bên kia sông Hồng ngay trước cửa sổ nhà mình” .

(Bến quê, Ngữ văn 9 – tập hai)

1. Cảnh vật trong đoạn văn trên được miêu tả theo trình tự như thế nào? Cảnh vật trong đoạn văn được miêu tả vào thời điểm nào? Cảnh vật trong đoạn văn trên có đặc điểm gì?

2. Tâm trạng của nhân vật Nhĩ qua đoạn văn : “Bên kia cây bằng lăng… cửa sổ nhà mình” ?

3. Tổ hợp “Ngoài cửa sổ ” trong câu văn Ngoài cửa sổ, những bông hoa bằng lăng đã thưa thớt. thuộc thành phần nào của câu?

4. Viết đoạn văn qui nạp từ 10-12 câu nêu cảm nhận của em về đoạn văn trên. Đoạn văn có sử dụng thành phần phụ chú và cảm thán

GỢI Ý:

Vài nét về tác giả và tác phẩm Bến quê

1. Tác giả:

– Nguyễn Minh Châu (1930-1989)

– Quê quán: Làng Vạn Thai (tên nôm là Làng Thơi), xã Quỳnh Hải, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ A

– Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác

+ Năm 1945, ông tốt nghiệp Đại học Bách khoa Huế với bằng Thành

+ Tháng 1 năm 1950, ông học chuyên ngành Trường Huỳnh Thúc Kháng, Nghệ Tĩnh rồi nhập ngũ, trở thành Đại úy Trần Quốc Tuấn.

+ Năm 1961 học trường Văn hóa tỉnh Lạng Sơ

+ Năm 1962 về công tác tại Phòng Văn hóa Quân đội, sau chuyển sang Phòng Văn hóa Quân đội

+ Năm 1972, ông được kết nạp vào Hội Nhà văn Việt Nam

Tác phẩm tiêu biểu: Chiếc thuyền ngoài xa, Dấu chân người lính, Dòng sông quê…

– Phong cách sáng tác:

+ Ngoài chiến tranh, Nguyễn Minh Châu vẫn phát huy tính chiến đấu của ngòi bút, viết về dư âm chiến trận, kể cả vấn đề dân sinh qua cảm hứng của một người lính từng trải.

2. Tác phẩm:

a. Hoàn cảnh sáng tác:

– Truyện ngắn Bến quê trong truyện cùng tên của Nguyễn Minh Châu

b. Tóm tắt:

Nhĩ - nhân vật chính của câu chuyện từng đi khắp thiên hạ, cuối cùng lại bị trói trên giường bệnh vì căn bệnh quái ác, đến mức không thể nhúc nhích vài phân trên chiếc giường cạnh cửa sổ. Buổi sáng mùa thu ấy, Nhĩ phát hiện ra vẻ đẹp bình dị, hữu tình của chiếc gạt tàn bên kia sông, ngay trước cửa sổ nhà mình mà Nhĩ chưa một lần đặt chân đến. miếng ăn, cơn mưa của vợ, sự hy sinh thầm lặng của vợ. Anh ao ước được một lần đặt chân lên bờ bên kia sông nhưng không được. Ông nhờ con trai giúp mình thực hiện ước mơ nhưng lại không hiểu ý cha, sa vào một nhóm phượt thủ khám phá tình trường dọc đường và lỡ mất chuyến phà duy nhất trong ngày. Nhĩ đã nghiệm ra quy luật nghịch đảo của đời người. Khi thuyền sắp chạm đất bên này, Nhĩ lấy hết sức đu người ra ngoài cửa sổ che cánh tay gầy guộc da bọc xương của mình – như đang khẩn thiết ra hiệu cho ai đó.

c. Giá trị nội dung:

– Thông qua hoàn cảnh và tâm trạng của nhân vật Nhĩ, truyện Bến quê gửi gắm những suy nghĩ, trải nghiệm sâu sắc của nhà văn về con người và cuộc đời, thức tỉnh mọi người biết trân trọng những giá trị, vẻ đẹp giản dị. , gần giao gia đình , quê quán

d. Giá trị nghệ thuật:

– Truyện thành công trong việc xây dựng nhân vật nghịch lí, trần thuật qua dòng nội tâm của nhân vật, ngôn ngữ và giọng điệu nhẹ nhàng đầy tính suy tưởng, hình ảnh tượng trưng.