Phân tích tác phẩm Ông ngoại của Nguyễn Ngọc Tư Viết văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm truyện lớp 10

Phân tích tác phẩm Ông ngoại của Nguyễn Ngọc Tư gồm 2 mẫu khác nhau cực hay, chi tiết nhất. Qua đó giúp các bạn có thêm nhiều gợi ý tham khảo để biết cách viết văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm truyện lớp 10.

Ông ngoại của Nguyễn Ngọc Tư là một tác phẩm rất hay đầy cảm xúc, đã khắc họa sâu sắc mối quan hệ giữa các thế hệ trong gia đình, đặc biệt là tình cảm giữa ông ngoại và cháu gái Dung. Vậy sau đây là 2 bài văn mẫu phân tích truyện Ông ngoại hay nhất mời các bạn theo dõi. Bên cạnh đó các bạn xem thêm: phân tích Đứa con của người vợ lẽ, phân tích Chữ người tử tù.

Phân tích tác phẩm Ông ngoại

Truyện ngắn "Ông ngoại" của Nguyễn Ngọc Tư không chỉ là một câu chuyện về tình cảm gia đình, mà còn phản ánh một phần đời sống và tâm lý của những người già, qua đó khắc họa sự thay đổi trong mối quan hệ giữa hai thế hệ: ông ngoại và cháu Dung. Câu chuyện tập trung vào những biến chuyển trong tâm hồn của Dung, từ sự xa lạ, khó chịu với cuộc sống bên ông ngoại cho đến sự trưởng thành, thấu hiểu và yêu thương ông. Nhân vật ông ngoại trong tác phẩm không chỉ là người thân, mà còn là biểu tượng của sự cô đơn, lặng lẽ, và sự khắc khoải tìm kiếm những giá trị trong đời sống.

Trước hết, câu chuyện mở ra với một tình huống khá quen thuộc: gia đình Dung có ý định đưa ông ngoại sang nước ngoài để chăm sóc, nhưng ông không đồng ý. Ông ngoại, mặc dù già yếu, nhưng vẫn giữ quyết định không muốn rời quê hương, sống ở xứ lạ. Điều này thể hiện sự yêu thích cuộc sống giản dị, quen thuộc của ông, đồng thời cũng cho thấy tính tự chủ và sự kiên cường của những người lớn tuổi. Tuy nhiên, sự từ chối của ông làm các con, đặc biệt là mợ và mẹ Dung, cảm thấy xót xa. Câu nói của ông: "Thà ba mắng chửi, chứ nói vậy, tụi em đau lòng" phản ánh nỗi khổ tâm của những người thân yêu trong gia đình khi không thể làm gì hơn để thay đổi quyết định của ông.

Trong khi đó, Dung, cô gái trẻ, lại cảm thấy khó khăn khi phải sống cùng ông ngoại. Dung đã quen với một cuộc sống hiện đại, ồn ào và náo nhiệt, nơi bạn bè, học hành, và các hoạt động vui chơi chiếm ưu thế. Khi phải sống bên ông ngoại, Dung cảm thấy buồn tẻ và khó chịu. Cô kể về những khó khăn khi ở với ông, từ việc ông hay mắng khi cô nấu cơm không ngon cho đến sự đơn điệu trong không gian sống của ông. Mọi thứ ở đây đều lạ lẫm và khiến Dung cảm thấy như bị gò bó. Tuy nhiên, trong quá trình chung sống, Dung dần nhận ra những điều sâu sắc hơn từ cuộc sống bên ông ngoại.

Một điểm nhấn của câu chuyện là quá trình thay đổi tâm lý của Dung. Dần dần, cô không còn cảm thấy bực bội, khó chịu khi sống cùng ông. Thay vào đó, Dung nhận ra sự gắn bó với ông qua những cử chỉ nhỏ nhặt trong cuộc sống hàng ngày, như việc tưới cây, chăm sóc vườn kiểng, hay những buổi trò chuyện với ông. Cảnh ông ngoại nhẹ nhàng dạy Dung trồng cây, nói về những điều giản dị trong cuộc sống đã khiến Dung bắt đầu hiểu và cảm thông hơn với ông. Hình ảnh cây mai do Dung trồng trong chậu sứ trắng, từ lúc mới gieo trồng cho đến khi cây lớn, trở thành một biểu tượng cho sự thay đổi và sự trưởng thành trong tâm hồn của Dung.

Điều này đạt đến cao trào khi Dung nhận ra rằng ông ngoại không chỉ là người cần được chăm sóc, mà ông còn có những giá trị, những ký ức và những khát khao riêng của mình. Cuộc sống của ông không chỉ có sự cô đơn, mà còn là những kỷ niệm, những buổi tham gia câu lạc bộ, những mối quan hệ bạn bè cũ. Đặc biệt, khi Dung biết rằng ông đã từng là một người lính, đã trải qua nhiều gian khổ trong cuộc đời, cô bắt đầu thấy sự tôn trọng và yêu thương đối với ông.

Trong buổi sinh nhật của Dung, khi ông ngoại cùng cô làm bánh kem, nhảy cùng cô, Dung cảm thấy sự gần gũi và thân thiết hơn bao giờ hết. Đặc biệt, khi Dung nhận ra sự hy sinh thầm lặng của ông qua những hành động yêu thương, cô không khỏi cảm thấy xót xa. Câu chuyện kết thúc với hình ảnh ông ngoại bên bàn thờ bà, đốt nén hương ngậm ngùi, và lời nói đầy yêu thương dành cho Dung: "Ngoại muốn mỗi năm cùng con đón giao thừa và nghe con hát."

Tác phẩm "Ông ngoại" của Nguyễn Ngọc Tư không chỉ dừng lại ở việc kể về một mối quan hệ gia đình đơn giản mà còn khắc họa sâu sắc những biến chuyển trong tâm lý của nhân vật, đặc biệt là sự trưởng thành của Dung. Từ một cô gái trẻ không hiểu và không muốn sống cùng ông ngoại, Dung dần dần nhận ra giá trị của tình thân, của những kỷ niệm và sự hy sinh thầm lặng của ông. Đồng thời, qua câu chuyện, Nguyễn Ngọc Tư cũng gửi gắm thông điệp về sự tôn trọng, yêu thương và chia sẻ giữa các thế hệ, đặc biệt là với những người cao tuổi, những người đã và đang sống trong sự cô đơn và lặng lẽ của cuộc đời.

Phân tích Ông ngoại

Giữa dòng chảy của văn học Việt Nam, có không ít những tác phẩm đã làm say đắm lòng người bởi tính nhân văn sâu sắc và khả năng khơi gợi những cảm xúc mãnh liệt về tình người, tình quê hương. Truyện ngắn “Ông ngoại” của Nguyễn Ngọc Tư là một trong những tác phẩm như vậy. Với giọng văn mềm mại, đậm chất Nam Bộ, Nguyễn Ngọc Tư đã khéo léo đưa người đọc vào một không gian bình dị của tình thân, nơi mà những giá trị giản đơn của cuộc sống được nâng niu, gìn giữ. Trong đoạn trích này, tác giả đã làm nổi bật lên mối quan hệ giữa Dung và ông ngoại, qua đó khắc họa rõ nét những thay đổi trong nhận thức và tình cảm của nhân vật Dung khi sống cùng ông.

Nguyễn Ngọc Tư là một nhà văn tiêu biểu của giai đoạn văn học hiện đại, đặc biệt nổi bật với những tác phẩm viết về đời sống người dân miền Tây Nam Bộ. Phong cách sáng tác của bà thường hướng đến những điều bình dị, gần gũi trong cuộc sống, nhưng lại chứa đựng những thông điệp sâu sắc về con người và cuộc đời. Nhắc đến các sáng tác của Nguyễn Ngọc Tư, ta không thể không nhắc đến truyện ngắn "Ông ngoại". Truyện được kể theo ngôi thứ ba, qua điểm nhìn của Dung, một cô gái trẻ chuyển đến sống với ông ngoại sau khi gia đình đi nước ngoài. Cốt truyện đơn tuyến, tập trung vào mối quan hệ giữa Dung và ông ngoại, cùng những biến đổi tâm lý của Dung khi dần dần thích nghi với cuộc sống mới. Trong truyện, hai nhân vật trung tâm là Dung và ông ngoại. Đây là những nhân vật giúp tác giả làm nổi bật chủ đề của truyện.

Đoạn trích kể về khoảng thời gian Dung sống cùng ông ngoại sau khi gia đình cô đi nước ngoài. Ban đầu, Dung cảm thấy khó hòa nhập với cuộc sống mới, nhưng dần dần, cô nhận ra những giá trị mà ông ngoại mang lại trong cuộc sống của mình. Những sự thay đổi trong thói quen và cách sống của Dung cho thấy mối quan hệ giữa cô và ông ngoại ngày càng gắn bó, đồng thời cũng bộc lộ những nỗi niềm, sự hy sinh thầm lặng của người ông dành cho cô cháu gái của mình. Truyện "Ông ngoại" thể hiện rõ nét chủ đề về tình thân, sự gắn kết giữa các thế hệ trong gia đình. Đây là một chủ đề không mới, nhưng được Nguyễn Ngọc Tư khai thác một cách tinh tế và đầy nhân văn, khắc họa sâu sắc những giá trị của tình cảm gia đình.

Trong đoạn trích, nhân vật Dung được khắc họa là một cô gái trẻ đang sống trong giai đoạn chuyển biến cảm xúc mạnh mẽ. Ban đầu, Dung cảm thấy khó khăn khi phải sống cùng ông ngoại sau khi gia đình ra nước ngoài. Cô mang theo những thói quen và lối sống hiện đại, khó hòa nhập với cuộc sống tĩnh lặng, cổ điển của ông ngoại. + Tuy nhiên, qua những chi tiết như việc Dung ngăn ông lái xe, nghe tiếng ho của ông mỗi đêm, hay khi cô tự thấy mình trở nên khó tính như một "bà già," ta nhận thấy Dung đang dần thay đổi. Từ một cô gái trẻ trung, năng động, Dung dần trở nên thấu hiểu và cảm nhận được sự quý giá của những điều giản dị xung quanh mình. Tâm trạng của Dung chuyển từ sự bối rối, lạ lẫm sang sự gắn bó, yêu thương ông ngoại, thể hiện qua hành động chăm sóc ông và thậm chí hát cho ông nghe, điều mà cô chưa từng nghĩ mình sẽ làm. Nguyễn Ngọc Tư xây dựng nhân vật Dung như một biểu tượng cho sự hòa quyện giữa hai thế hệ, qua đó nhấn mạnh giá trị của tình cảm gia đình, sự thấu hiểu và chia sẻ giữa những người thân yêu, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc sống hiện đại đang dần làm xa cách các mối quan hệ truyền thống.

Ông ngoại là một nhân vật trung tâm khác trong truyện, đại diện cho sự tĩnh lặng, những giá trị xưa cũ. Ông sống một cuộc sống giản dị, gắn bó với những vật dụng, ký ức của thời kỳ đã qua. Dù tuổi cao, sức yếu, ông vẫn cố gắng duy trì một nếp sống riêng, không muốn trở thành gánh nặng cho cháu. Nhân vật ông ngoại với hình ảnh một người già trầm lặng, chịu đựng, nhưng đầy tình thương, đã góp phần làm nổi bật chủ đề của truyện, đồng thời tạo nên một đối trọng với sự sôi động, hiện đại của cuộc sống xung quanh.

Đoạn trích trên có rất nhiều nét đặc sắc về mặt nghệ thuật. Cốt truyện của “Ông ngoại” đơn giản, không có nhiều kịch tính nhưng lại giàu tính nhân văn. Qua những chi tiết nhỏ, tác giả đã khéo léo dựng lên một bức tranh gia đình đầy cảm động, khiến người đọc không thể không suy ngẫm về những giá trị của tình thân. Truyện được kể theo ngôi thứ ba, nhưng điểm nhìn chủ yếu là từ Dung. Qua góc nhìn này, tác giả đã khắc họa được những biến đổi trong suy nghĩ và cảm nhận của Dung, đồng thời tạo sự gần gũi, đồng cảm với nhân vật. Tình huống trong truyện không phải là những sự kiện lớn lao, mà là những tình huống thường ngày, qua đó tác giả làm nổi bật sự thay đổi trong mối quan hệ giữa các nhân vật. Ví dụ như việc Dung nghe tiếng ho của ông ngoại vào ban đêm, hay khi cô hát cho ông nghe, đều là những tình huống giản dị nhưng đầy ý nghĩa. Nhân vật trong truyện được khắc họa chủ yếu qua suy nghĩ, hành động, lời nói của họ. Những chi tiết như tiếng ho của ông ngoại, việc Dung dần quen với hương trầm hay hình ảnh ông cháu cùng nhau nhặt lá mai đón Tết, đều góp phần làm rõ nét tính cách và mối quan hệ giữa các nhân vật này. Nguyễn Ngọc Tư sử dụng ngôn ngữ giản dị nhưng tinh tế, đậm chất Nam Bộ. Giọng văn nhẹ nhàng, trầm lắng tạo nên một bầu không khí vừa quen thuộc vừa sâu lắng. Những câu văn giàu hình ảnh, đôi khi sử dụng so sánh để làm nổi bật cảm xúc và tâm trạng của nhân vật.

Có thể nói, truyện ngắn "Ông ngoại" là một tác phẩm xuất sắc về cả nội dung và nghệ thuật. Qua cốt truyện đơn giản, Nguyễn Ngọc Tư đã khéo léo khắc họa mối quan hệ gia đình với những biến đổi tâm lý tinh tế của nhân vật. Truyện không chỉ phản ánh tình thân mà còn gợi lên những suy ngẫm sâu sắc về trách nhiệm và tình cảm giữa các thế hệ. Bài học mà tác giả muốn gửi đến người đọc là giá trị của sự gắn kết gia đình, sự thấu hiểu và trân trọng những người thân yêu. Qua truyện này, ta có thể thấy Nguyễn Ngọc Tư là một nhà văn có khả năng thấu hiểu sâu sắc tâm lý con người, đặc biệt là những xúc cảm tinh tế trong các mối quan hệ gia đình. So với những tác phẩm khác cùng đề tài như "Cha và con" của Vũ Trọng Phụng hay "Bố con cá gai" của Choi Sang Jin, “Ông ngoại” của Nguyễn Ngọc Tư mang một màu sắc riêng, nhẹ nhàng nhưng sâu lắng, đậm chất Nam Bộ, giàu tình cảm và đầy tính nhân văn.

Tóm lại, "Ông ngoại" của Nguyễn Ngọc Tư thực sự là một tác phẩm đặc sắc, khơi gợi trong lòng người đọc những tình cảm ấm áp về tình thân, về sự gắn kết giữa các thế hệ trong gia đình. Truyện không chỉ giúp ta nhận thức rõ hơn về trách nhiệm đối với những người thân yêu, mà còn có sức sống lâu dài trong lòng người đọc, như một lời nhắc nhở về những giá trị vĩnh cửu của cuộc sống gia đình. Tác phẩm này, với giọng văn trầm lắng và tình cảm sâu sắc, chắc chắn sẽ tiếp tục làm say lòng người đọc, mang đến những cảm xúc và suy ngẫm sâu xa về tình người và tình quê hương.