Bài thơ Dục Thúy sơn Tác giả Nguyễn Trãi

Dục Thúy sơn đã thể hiện được tình yêu dành cho thiên nhiên của tác giả Nguyễn Trãi. Bài thơ được tìm hiểu trong chương trình môn Ngữ văn.

Eballsviet.com giới thiệu tài liệu giới thiệu về tác giả, tác phẩm đến bạn đọc. Cùng theo dõi ngay sau đây. 

1. Đôi nét về tác giả Nguyễn Trãi

1.1 Cuộc đời

- Nguyễn Trãi (1380 - 1442), hiệu là Ức Trai.

- Quê gốc ở làng Chi Ngại, huyện Phượng Sơn, lộ Lạng Giang (nay thuộc huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương).

- Thân sinh là Nguyễn Ứng Long (sau đổi là Nguyễn Phi Khanh) - một nho sinh nghèo, học giỏi và đỗ Thái học sinh (Tiến sĩ) vào thời Trần. Thân mẫu là Trần Thị Thái, con quan Tư đồ Trần Nguyên Đán.

- Thuở thiếu thời, Nguyễn Trãi phải chịu nhiều mất mát đau thương: mất mẹ khi mới năm tuổi, ông ngoại qua đời khi mười tuổi.

- Năm 1400, ông thi đỗ Thái học sinh, làm quan dưới triều nhà Hồ.

- Năm 1407, giặc Minh xâm lược, Nguyễn Phi Khanh bị bắt sang Trung Quốc. Nguyễn Trãi ghi nhớ lời cha để trả nợ nước, thù nhà.

- Sau khi thoát khỏi sự giam lỏng của giặc Minh, ông tìm đến nghĩa quân Lam Sơn, theo Lê Lợi tham gia khởi nghĩa, góp phần to lớn vào sự thắng lợi của nghĩa quân.

- Ông là một nhà quân sự, chính trị lớn của dân tộc Việt Nam. Đồng thời cũng là một nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc.

- Ông tham gia cuộc khởi nghĩa Lam Sơn với vai trò quan trọng bên cạnh Lê Lợi, giúp Lê Lợi đánh bại nghĩa quân xâm lược.

- Nhưng đến cuối cùng, cuộc đời ông phải kết thúc đầy bi thảm vào năm 1442 với vụ án nổi tiếng “Lệ Chi Viên”.

- Năm 1980, UNESCO (Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc) công nhận Nguyễn Trãi là Danh nhân văn hóa thế giới.

1.2 Sự nghiệp

- Nguyễn Trãi là một nhà văn chính luận kiệt xuất với các tác phẩm: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, chiếu biểu viết dưới thời Lê… Tư tưởng chủ đạo trong các tác phẩm này là tư tưởng nhân nghĩa, yêu nước thương dân.

- Nguyễn Trãi là một nhà thơ trữ tình sâu sắc: Ức trai thi tập, Quốc âm thi tập đã ghi lại hình ảnh người anh hùng vĩ đại cũng vừa là con người trần thế.

2. Giới thiệu về bài thơ Dục Thúy sơn

2.1 Xuất xứ

Bài thơ thuộc tập Ức Trai thi tập

2.2 Bố cục

• Sáu câu đầu: Cảnh thiên nhiên trên núi Dục Thúy
• Hai câu cuối: Nỗi niềm khi nhớ về người xưa.

3. Dục Thúy sơn

3.1 Phiên âm

Hải khẩu hữu tiên san
Tiền niên lũ cũng hoàn.
Liên hoa phù thuỷ thượng;
Tiên cảnh trụy trần gian.
Tháp ảnh trâm thanh ngọc
Ba quang kính Huy hoàn.
Hữu hoài Trương Thiếu bảo
Bi khắc tiển hoa ban.

3.2 Dịch nghĩa

Cửa biển có ngọn núi tiên
Dáng núi như đoá hoa sen nổi trên mặt nước;
Năm xưa ta đã nhiều lần qua lại nơi này.
Tưởng như là cõi tiên rơi xuống trần gian.
Bóng tháp trên núi soi xuống mặt nước giống như cái trâm ngọc xanh;
Ánh sáng của sóng nước phản chiếu ngọn núi như đang soi mái tóc biếc.
Chạnh nhớ Trương Thiếu bảo;
Bia đã khắc thơ văn của ông nay đã lốm đốm rêu.

3.3 Dịch thơ

Cửa biển có non tiên;
Từng qua lại mấy phen.
Cánh tiên rơi cõi tục
Mặt nước nổi hoa sen.
Bổng tháp hình trâm ngọc;
Gương sông ánh tóc huyền.
Nhớ xưa Trương Thiếu bảo
Bia khắc dấu rêu hoen.